Brojne zadužbine u Herceg Novom, iako u malo boljem stanju nego prije desetak godina, ne mogu se pohvaliti suštinskom valorizacijom ovih dobara, od kojih su mnoga otuđena.
Herceg Novi je Grad zadužbina, koje su njegovi žitelji ostavljali sebi za dušu, a svome narodu na korist, ali nije tako jer se nebrigom o njima ne poštuje volja zadužbinara.
Među monumentalnim i ruiniranim zdanjima je i zadužbinska škola "Đurović-Bošković-Laketić", na Srbini, za koju se nakon više od četiri decenije propadanja, u jednom trenutku 2021. godine činilo da ima rješenja, od tada je sve utihnulo.
Podsjetićemo da je Uprava javnih radova u saradnji sa Opštinom Herceg Novi i Ministarstvom prosvjete dogovorila rekonstrukciju škole. Projektnu dokumentaciju za rekonstrukciju zadužbinske škole u Srbini radiće firma Ing – invest doo Danilovgrad, a ugovorena vrijednost izrade tehničke dokumentacije iznosi 44.000 eura.
Finansiranje ovog projekta ušlo je u predlog državnog budžeta za 2022. godinu, u visini od 1,8 miliona eura.
Olivera Doklestić, članica zadužbinskog odbora škola, kazala je da se ovaj objekat može okarakterisati kao kuća užasa.
– Ima 40 godina da je zgrada stare škole u Srbini, nekadašnje Srpske zakladne pomorske škole, potom OŠ "Milan Vuković", pa katastra i Opštine, izgubila namjenu i prepuštena zubu vremena. Njana rekonstrukcija je nemoguća bez Opštine i saglasnosti Ministarstva prosvjete. Mi, članovi zadužbinskog odbora, htjeli smo da u njoj ponovo bude osnovna škola za učenike Srbine, Čela, Poda, ali Opština hoće srednju pomorsku. Posječena su velika stabla koja su iako su razrušila podove korjenskim sistemom granjem i krošnjama, podupirala zidove da se ne obruše. Stabla su uklonjena, a oštećeni zidovi samo što se nisu oburdali. Zdanje zjapi jezivo i samo je pitanje vremena kada će se oburdati posljednji materijalni trag ovog važnog prosvjetiteljskog mjesta u novskoj obrazovnoj istoriji – konstatovala je Doklestić.
Pred Osnovnim sudom u Herceg Novom pokrenut je krivični postupak zbog nedostatka novca sa računa Fondacije Nikole Nika Džanjevića koji je testamentom bio namijenjen za školovanje učenika slabijeg imovnog stanja Gimnazije "Ivan Goran Кovačić", sadašnje srednje mješovite škole.
Prema riječima Ljiljane Кaranović, direktorke škole, nije samo riječ o glavnici koja je potrošena, pa veći dio novca nedostaje, već i o zemljištu koje je Džanjević ostavio školi, a koje je volšebno otuđeno.
Obnavljanje zadužbinskog zdanja Nikole Musića, u srcu Starog grada, zaočeto je 21. juna 2021. godine, kada je Manastir Savina u Herceg Novom, kojem zadužbina pripada, potpisala sa investitorom Predragom Dragojlovićem iz Beograda ugovor o tridesetogodišnjem zakupu, a investitor je u obavezi da objekat rekonstruiše i privede ga namjeni za hotelsku djelatnost. No osim te godine raščišćenog terena, nema vidljivog pomaka.
Nakon gotovo dvogodišnje pauze u rekonstrukciji zadužbinskog objekta Aleksandra Dukovića u Herceg Novom, 10. aprila 2020. godine se sa njome nastavilo.
Objekat je spolja jadac, zemlja oko njega baš kao i unutrašnjost zdanja, gladac. Radovi su više puta prekidani, a objekat ni do danas nije priveden namjeni.
