Zajednica opština Crne Gore je prošle nedjelje podnijela inicijativu za ocjenu ustavnosti i zakonitosti Granskog kolektivnog ugovora za stambeno komunalnu oblast koji su Vlada Crne Gore i Samostalni sindikat stambeno-komunalne djelatnosti Crne Gore zaključili 18. oktobra ove godine.

Inicijativa je uslijedila u realizaciji zaključka Upravnog odbora Zajednice, koga čine svih 25 predsjednika opština u Crnoj Gori, a  najavljena je i na sastanku kod premijera Milojka Spaića na kome ga  je delegacija Zajednice upoznala sa trendom grubog kršenja prava opština u postupku donošenja zakona i drugih akata i  sa posledicama po njihovu likvidnos, navodi se u saopštenju.    

U zaključivanju spornog kolektivnog ugovora opštine nisu ni učestvovale, niti su imale priliku za izjašnjenje, što je njihovo osnovno pravo zagarantovano Evropskom poveljom o lokalnoj samoupravi i Zakonom o lokalnoj samoupravi u svakom slučaju kada se pripremaju zakoni i drugi akti kojima se utvrđuju položaj, prava i obaveze lokalne samouprave.

- Povreda prava na izjašnjavanje opština, u skladu sa dosadašnjom praksom Ustavnog suda Crne Gore, posledično je povlačila proglašenje takvih propisa suprotnim Ustavu i potvrđenim i objavljenim međunarodnim ugovorima, navodi se u saopštenju Zajednice opštine.

Osim toga, pravni osnov spornog kolektivnog ugovora ne sadrži ovlašćenje Vlade da  preuzme obaveze u ime privrednih društava čiji je osnivač opština. To pravo po Zakonu o radu ima samo opština.

Ukoliko dođe do primjene spornog kolektivnog ugovora na lokalnom nivou, sigurno se produbljuje nelikvidnost (koja već postoji), a mogući su i stečajevi velikog broja opštinskih privrednih društava koja obavljaju stambeno-komunalnu djelatnost jer nemaju novca da ga sprovedu. Nisu sporna samo sredstva za isplatu uvećanih zarada zaposlenih u ovoj oblasti, već i tekuće i investiciono održavanje infrastrukture koje u krajnjem dovodi u pitanje pružanje usluga vodosnabdijevanja, deponovanja otpada i drugih komunalnih usluga koje su nezamjenjljiv uslov života građana. Opštine će stoga neminovno morati da vrše neplanirana izdvajanja iz budžeta kako bi obezbjedile njihovo funkcionisanje, ali su i ta izdvajanja upitna, jer su budžeti jednog broja opština na granici likvidnosti.