Specijalizovana vitrina sa postamentom Diatreta će uskoro ugledati svjetlost dana

Predsjednik Opštine Pljevlja dr Dario Vraneš juče je potpisao ugovor između Opštine Pljevlja i firme Archa inženjering d.o.o. iz Ajdovščine u Sloveniji o nabavci specijalizovane vitrine sa postamentom, u kojoj će biti izložena Pljevaljska diatreta.

Vitrina, čija je vrijednost 59.398,90 eura, donacija je Uneska, a rok za njeno postavljanje je šest mjeseci od dana raspisivanja tendera.

– Iz trećeg puta smo uspjeli da tenderom obezbijedimo akreditovanu firmu koja će napraviti i ugraditi specijalizovani postament za diatretu. Na ovaj način, jedno od najvećih pokretnih kulturnih blaga Pljevalja biće dostupno javnosti i posjetiocima. U svijetu postoje svega četiri u cjelosti sačuvane diatrete – u Londonu, Parizu, Kelnu i dijatreta iz Municipijuma S ovdje u Pljevljima. Prema istorijskim podacima, jedan majstor tokom cijelog života i svakodnevnog rada na gravuri stakla mogao je izraditi samo jednu ovakvu posudu od specijalizovanog stakla što dodatno naglašava njenu vrijednost i jedinstvenost. Poslije tačno 50 godina od njenog pronalaska stekli su se uslovi da diatreta ugleda svjetlost dana, a Pljevlja na turističkoj mapi svijeta postanu mjesto gdje posjetioci golim okom mogu vidjeti diatretu – kazao je predsjednik Opštine Pljevlja dr Dario Vraneš.

Jedno od najvrednijih kulturnih dobara

Na sajtu Zavijčajnog muzeja Pljevlja navodi se da je tokom velikih arheoloških iskopavanja Municipiuma S… 1975. godine u nekoropoli II istražena je grobnica X, koja je bila velikih dimenzija, sa više odaja i komora, te sandučića za pepeo, sa bogatim grobnim prilozima – zlatnim minđušama i srebrnim fibulama. Unutar grobnice nalazio se grob, sagrađen od opeka vezanih malterom, a u njemu olovni sarkofag sa skeletom pokojnika i staklenim prilozima koji ukazuju na istaknuti društveni položaj sahranjenog pokojnika, muškarca pedesetih godina. Grobnica je davno opljačkana, ali su razbojnicima promakli skupocjeni stakleni predmeti koji su bili položeni pored ramena pokojnika, diatreta, amforismos, toaletna bočica vretenastog oblika i krčag, piše izmešu ostalog na sajtu muzeja.

Pronalazak kominske diatrete, kao jedne od malobrojnih potpuno sačuvanih u svijetu, bio je senzacija u naučnim krugovima. Ona i danas predstavlja jedno od najvrednijih pokretnih kulutrnih dobara Crne Gore.

Inače, svjetski poznata i prepoznata kao senzacionalno otkriće, jedna od pet pronađenih staklenih posuda u svijetu, svjetska a pljevaljska, samo jednom izlagana očima javnosti i to u Moskvi, a zatim vraćena u podrum Muzeja u Pljevljima gdje se čuva pod određenim uslovima i zaštitom, još uvijek je nevidljiva za javnost. Samo na osnovu nje bi slika ovoga grada bila mnogo drugačija, jer njenim otkrićem davne 1975. godine Pljevlja su ucrtana na mapu svijeta kao značajna kulturno-istorijska tačka.