Za deset godina preko 2.000 đaka manje u Beranama

Među opštinama u Crnoj Gori koje poslednjih decenija knjiže negativan prirodni prirašataj ubraja se i opština Berane. Zvanični podaci govore da je ova opština i u prošloj godini imala više umrlih nego novorođenih i da je taj broj iznosio 20.

U lokalnoj upravi su saglasni da se radi o zabrinjavajućim podacima i da se moraju preduzimati hitne mjere sa svih nivoa kako bi se ovako negativni trendovi bar donekle ublažili.

– Svjesni smo da su migraciona kretanja, a samim tim i sve manji broj novorođenih, veli problemi sa kojima se suočava, ne samo Berane, nego i čitavi sjevrni region. Lokalna uprava, u okviru svojih mogućnosti, nastoji da stvori povoljniji ambijent za podizanje nataliteta i život mladih bračnih parova. Međutim, ovaj problem zahtijeva angažovanje svih društvenih činilaca, a naročito onih sa državnog nivoa kao bi se kroz dugoročne razvojne strategije stvorio povoljniji ambijent da mladi ljudi ostaju da žive u Beranama, da sklapaju brakove i imaju znatno više djece – smatraju iz lokalne uprave.

Statistika ukazuje da u opštini Berane opada broj novorođene djece i da on ne prelazi brojku 300 na godišnjem nivou. Podaci, takođe govore da sve škole iz godine u dodinu upisuju sve manji broj učenika, dok su brojne obrazovne ustanove na seoskom području zatvorene. Tako je prošle godine u tri beranske gradske škole sa svim područnim odjeljenjima upisano oko 2.400 đaka, od čega 221 prvak, što je duplo manje nego u nekom ranijem periodu. Takođe, nastavu u pet seoskih škola u ovoj opštini pohađalo je 276 učenika, dok je taj broj prije nekoliko decenija bio deset puta veći. U ovih pet seoskih škola prošle godine nalazilo se svega dvadesetak prvaka. Ujedno najnoviji podaci Monstata govore da je od školske 2010/2011. do 2022/2023. godine broj đaka u beranskom školama opao za 2034.

Uvođenje višestranačja donijelo probleme

Presjednik gradske Mjesne zajednice Park Petar Labudović tvrdi da je Berane, za razliku od današnjih dana, u periodu socijalizma bilježilo pozitivne bilanse u skoro svim životnim sferama.

– Berane je u doba socijalizma bio razvijeni industrijski, privredni, sportski i kulturni centar na sjeveru Crne Gore. Tada je to bio grad kom su svi u ondašnjoj Jugoslaviji zavidjeli. Nekako sa uvođenjem višestranačja sve je stmoglavo počelo da ide u nekom negativnom pravcu. Fabrike su zatvorene, narod se odselio, a priča o nekom razvoju u većini slučajeva ostala je samo mrtvo slovo na papiru. Sve to iziskuje neke duboke analize iz kojih se moraju izvlačiti zaključci za neke buduće korake – naglasio je Labudović.

I poslednji popis govori da opština Berane bilježi drastičan pad broja stanovnika. Tako je evidentirano da je prošle godine ova opština brojala 25.162 žitelja, dok ih je 2011. bilo 35.452, što je za oko 10.000 manje. Manji broj stanovnika zabilježen je i u samom gradskom jezgru, dok u pojedinim mjestima Vuča, Veliđe, Rujišta, Spalevići i Tmušiće živi svega po nekoliko žitelja.

– Djece u našim selim prosto rečeno, više nema. U udaljenim planinskim mjestima škole su odavno zatvorene, dok će istu sudbinu, ako se nastavi ovakav trend, doživjeti i one u mjesnim centrima što je svakako ravno katastrofi – kazao je Miloš Raković predsjednik Mjesne zajednice Lubnice.