Ruski specijalni brod SS-750 bio je u blizini gasovoda Sjeverni tok četiri dana prije nego što su cijevi digle u vazduh 26. septembra prošle godine. Specijalno plovilo je namijenjeno za izvođenje operacija pod morem i oprijemljeno je mini-podmornicom AS-26 Priz, piše danski dnevnik Information, pozivajući se na izvore iz danskih oružanih snaga.

Forsvarskommando ili Zajednički štab danskih oružanih snaga potvrdio je da ima 26 fotografija ruskog broda snimljenog sa danskog patrolnog čamca koji se nalazio u oblasti istočno od danskog ostrva Bornholm 22. septembra 2022. godine.

„Veoma zanimljivo. SS-750 je specijalno plovilo dizajnirano posebno za podvodne operacije“, kaže švedski istraživač i stručnjak za obavještajne poslove Joakim von Braun.

Džejkob Karsbo, viši analitičar think tank Europe, koji je 15 godina radio u danskoj vojnoj obavještajnoj službi, smatra da ova informacija „baca novo svjetlo na ono što se dešavalo u toj oblasti u danima prije nesreće“. „SS-750 je zanimljiv brod, znamo da ima kapacitet da izvede takvu operaciju“, rekao je Karsbo za Information.

Ranije je otkriveno da Forsvarskommando posjeduje 112 fotografija ruskih plovila u toj oblasti, ali ovo je prvi put da je danska vojska potvrdila da je riječ o specifičnom ruskom brodu SS-750 sa mini-podmornicom na njemu.

Istovremeno, Forsvarskommando odbija da omogući pristup fotografijama ruskog specijalnog broda jer su fotografije „obavještajne prirode“ i „dieo su obavještajnog rada“.

Njemački medij T-Online i analitičar obavještajnih službi otvorenog koda Oliver Aleksander ranije su izvijestili da je brod SS-750 bio jedan od ukupno šest ruskih mornaričkih brodova koji su možda bili u toj oblasti u danima koji su prijethodili eksploziji cijevovod. Ovo se, između ostalog, zasnivalo na informacijama iz anonimnih izvora i satelitskim snimcima koji su pokazali da je SS-750 napustio luku Kalinjingrad u isto vrijeme kada su i brodovi Aleksandar Frolov i SB-123.

Ove satelitske fotografije, zajedno sa AIS podacima sa tegljača Frolov, pokazuju da je SS-750 krenuo iz Kalinjingrada u 00:22 21. septembra 2022. AIS prijedajnike obično koriste veća plovila kao dopuna radarima. Oni šalju signale o nazivu broda, registarskom broju, kursu, gazu i brzini i stoga se mogu koristiti za mapiranje kretanja plovila.

SS-750 je plovio čak i bez uključenog AIS-a. Međutim, tegljač Aleksandar Frolov imao je AIS kada je isplovio iz ruske ratne luke. Podaci AIS-a sa ovog broda su ukazivali na to da je konvoj krenuo ka Bornholmu, ali Sjeverno od poljske obale i AIS tegljač je bio isključen.

Do sada se pretpostavljalo da su SS-750 i još pet brodova nastavili ka području gdje su cijevi Sjevernog toka dignute u vazduh nekoliko dana kasnije. Sada je Forsvarskommando potvrdio da je SS-750 primijećen u tom području.

"Ovo je jasna potvrda. Taj brod se koristi za ruske podvodne operacije. Naravno, mogao je tamo biti i iz drugih razloga, ali je zanimljiva koincidencija da se upravo na tom mjestu nalazio u to vrijeme", kaže analitičar Oliver Aleksander.

Joakim fon Braun je radio za civilne i vojne švedske obavještajne službe i pisao je udžbenike o ruskim obavještajnim službama i ruskim vojnim podvodnim aktivnostima. On povezuje nove informacije o SS-750 u oblasti istočno od Bornholma sa prethodnim glasinama o kretanju šest ruskih brodova.

"To ukazuje da je veliki dio ranijih informacija bio tačan. Pomenuta grupa od šest brodova je sastavljena upravo za ovu vrstu operacije. Vrlo je vjerovatno da su ova plovila bila uključena u diverzionu operaciju", kaže Fon Braun.

Pomenutih 26 fotografija SS-750 snimio je danski patrolni čamac P524 Nimfen 22. septembra 2022. Iz reakcije oružanih snaga nekoliko zemalja bilo je jasno da se nešto sumnjivo dogodilo 21. ili 22. septembra 2022. godine u okolini, istočno od Bornholma. Za nekoliko sati, danske, švedske i njemačke oružane snage poslale su brodove u to područje, kojim su patrolirali i izviđački avioni iz Švedske i Poljske.

Pored toga, američka plovila su bila u blizini, kao što je američki izviđački helikopter bio u vazduhu iznad Baltičkog mora.

Danski patrolni čamac P524 Nimfen isplovio je iz Rødbihavna 21. septembra uveče i stigao u oblast istočno od Bornholma nešto poslije šest ujutru. Patrolni čamac je zatim kružio područjem južno i istočno od mjesta detonacije i u jednom trenutku je usporio da bi ostao nepomičan na toj lokaciji.

Dakle, ruski brod je fotografisan negdje na toj ruti. Još nije poznato šta sadrži prijeostalih 86 fotografija ruskih brodova.