Organizacija sa sjedištem u Londonu zabilježila je 1.153 izvršene smrtne kazne tokom 2023. godine u svijetu, a u izvještaju nije uključena Kina koja ne objavljuje svoje podatke, što je porast od više od 30 odsto u odnosu na 2022. godinu.
Broj izrečenih smrtnih kazni porastao je za 20 odsto i dostigao ukupno 2.428 slučajeva.
Prema Amnestiju, pet zemalja gdje je bilo najviše pogubljenja 2023. godine su Kina, gdje se procjenjuje da ih je bilo više hiljada, Iran, Saudijska Arabija, Somalija i SAD.
Samo u Iranu pogubljene su 853 osobe, što je skoro 50 odsto više nego 2022. godine.
- Iranske vlasti pokazale su potpuni prezir prema ljudskom životu, rekla je generalna sekretarka Amnesti Internešenala Anjes Kalamar, u saopštenju.
Ona je ukazala na povećanje broja izvršenih smrtnih kazni za prestupe vezane za drogu, sa „diskriminatorskim efektom“ u nekim zajednicama uključujući beludži manjinu.
Uprkos ovom povećanju broja pogubljenja u 2023. godini, koncentrisanom posebno na Bliskom istoku, zemlje koje sprovode smrtne kazne su sve izolovanije, istakla je ona.
Njihov broj je pao na 16 prošle godine, što je najniži nivo do sada. Nije registrovana nijedna izvršena smrtna kazna u Bjelorusiji, Japanu, Mjanmaru ili Južnom Sudanu, gdje ih je bilo 2022. godine.
U Aziji, Pakistan je ukinuo smrtnu kaznu za prestupe vezane za drogu, dok je Malezija ukinula automatsko izricanje smrtne kazne za neke zločine.
Metoda gašenja azotom
Nasuprot tome, u regionu podsaharske Afrike broj smrtnih kazni se povećao za 66 odsto, odnosno na 494 slučajeva tokom 2023. godine. Broj pogubljenja, sva u Somaliji, su se više nego utrostručila i dostigla 38 slučajeva.
U SAD gdje je zabilježeno 24 pogubljenja, više saveznih država istaklo je da će nastaviti sa sprovođenjem smrtne kazne, rekla je Kalamar izrazivši žaljenje zbog toga i osuđujući metodu gušenja azotom koji se primjenjuje u saveznoj državi Alabami.
U izvještaju Amnestija ne ubrajaju se hiljade pogubljenja za koja se sumnja da su izvršena u Kini, kao ni ona u Sjevernoj Koreji i u Vijetnamu. Organizacija smatra da je tajna oko tih podataka način da se ulije „strah“ stanovništvu.
