Kompanije su godinama bile prinuđene na pokoravanje. Ova nedemokratska struktura se upravo urušila.
Istorija stvara teorije zavere, ali jedna zavjera zaista postoji – iako ne tajna. Protagonisti te zavjere o njoj otvoreno govore i promovišu je.
„Budućnost krojimo mi, moćna grupa poput ove u ovoj prostoriji. Imamo sredstva da poboljšamo stanje u svijetu“, izjavio je šef WEF Svjetskog Ekonomskog Foruma Klaus Schwab (Zeleni) na godišnjem sastanku u Davosu 2022. Godinu dana potom, izaslanik američke vlade za klimu, John Kerry (Demokrata), fabulirao je o značaju te institucije: „Kada razmislite o tome, prilično je neobično da smo mi – odabrana grupa ljudi – zbog nečega što nas je u našim životima dodirnulo u mogućnosti da se okupimo i razgovaramo o spasavanju planete."
WEF obuhvata oko hiljadu velikih kompanija, kao i političare i fondacije bogatih finansijera. Forum je 2020 usvojio „Manifest“ kojim je proglasio „četvrtu industrijsku revoluciju“. Kompanije više ne bi trebalo da služe samo svojim finansijerima, već „svim zainteresovanim stranama“. U savezu sa bankama, osiguravajucim društvima i penzionim fondovima, globalne institucije kao što su Ujedinjene Nacije i WEF guraju svijet ka cilju amalgamisanja politike i ekonomije u "klimatski svjesno društvo".
Ovi lobisti nisu podložni nikakvom demokratskom procesu, niti je ikad bilo glasanja o tome da li međunarodna zajednica uopšte želi da restrukturira svoju prosperitetnu ekonomiju u skladu sa idejama ove lijeve Mreže. I pre "Manifesta" finansijske grupe poput svemoćnog “BlackRock” koristile su svoj uticaj da primoraju kompanije i investitore da povuku svoj novac iz industrija sa visokim emisijama gasova staklene bašte, u skladu sa smjernicama lijeve Mreže.
“BlackRock” ima ogromne pakete akcija u kompanijama širom svijeta, a njegovi ljudi sjede u brojnim nadzornim odborima. “BlackRock” ima i “crnu listu” kompanija koje su pod nadzorom zbog navodno nemarnih poslovnih modela kada su u pitanju klimatski rizici. Ako kompanije ne promjene poslovne strategije u skladu sa zahtjevima lijeve Mreže, “BlackRock” glasa za smjenu menadžmenta na godišnjim generalnim konferencijama kompanija.
„Pozivamo sve kompanije da objave plan sa poslovnim modelom kompatibilnim sa Neto Nultom Ekonomijom – to jest, ekonomijom u kojoj je globalno zagrijevanje ograničeno na znatno ispod dva stepena“, napisao je 2021 u ukazu menadžerima svih velikih kompanija predsednik “BlackRocka” Larry Fink. Sledece godine, Fink je otišao još dalje: kompanije koje nisu planirale budućnost bez CO₂ neće dobiti ni centa podrške. Što je izazvalo veliki talas nervoze u upravama vodećih koncerna.
Direktor “BlackRocka” za Evropu je u to doba bio Friedrich Merz, vjerovatno budući njemački kancelar.
I ostali finansijski giganti poput “State Street” i “Vanguard” takođe su vršili pritisak, primoravajući kompanije da se pridržavaju klimatskih propisa Mreže kako bi izbegle da budu odsječene od kapitala. 2019 velika korporativna USA grupa „Business Roundtable“ u skladu sa dogmatom leve Mreže proglašava da više ne želi da radi samo za akcionare, vec „za ekonomiju koja služi svim Amerikancima“ – i maksimalno štiti klimu. Na zahtjev Mreže, američka vlada Joe Bidena (Demokrata) proglašava sveobuhvatan skup pravila za „održive investicije“.
Sve je bilo savršeno koordinirano, a klimatski aktivisti i lijeve NVO su hvalili su na sva usta Davoski pokret. Ali onda se dešava nevjerovatni zaokret.
“BlackRock” je iznenada obznanio da napušta „Net Zero Asset Managers Initiative“, centralnu alijansu za “spasavanje klimu” sa više od 300 velikih kompanija čiji je cilj, u skladu sa dogmom Mreže, da emisije CO₂ u privredi svedu na nulu. “BlackRock” se time pridružio talasu povlačenju velikih kreditnih institucija iz Inicijative: i velike banke JPMorgan, Goldman Sachs, Wells Fargo Citi, Bank of America i Morgan Stanley napustile su ovu levu alijansu poslednjih nedelja.
Prve pukotine u Mreži su se dogodile prije dobre dvije godine, kada je “Vanguard” napustio “Net Zero” alijansu. U novembru 2023 uslijedila je proskineza Wall Street: američka berza je uklonila termine „održivo“ i „transformacija“ iz imena fondova – „nakon razočaravajucih prinosa“. Svoje povlačenje iz klimatskog bloka “BlackRock” sada formuliše izjavom da je članstvo u lijevoj alijansi „stvorilo konfuziju u vezi BlackRockovih praksi“.
Među normalnim kompanijama je od samog početka vladala konfuzija, jer sa smjernicama o klimi više nije samo uspjeh kompanije kod klijenata i njen profit određivao cijenu akcija vec ESG levo radikalni novi kriterijumi evaluacije: „Environmental, Social, Governance“. ESG skala pokazuje u kojoj meri se kompanijama upravlja na klimatski prihvativ, socijalno pravedni i moderan način. A kriterijume za procjenu su proglasile Ujedinjene Nacije 2004 preko svog programa UNEP u instrukciji sa brutalno jasnim lijevim naslovom: „Who Cares Wins“.
Ako su kompanije ranije morale da zadovolje potrebe klijenata kako bi ostvarile prihod, ESG skala je imala za cilj da podstakne kompanije da ispune klimatske ciljeve bez obzira da li time uopšte više ostvaruju prihod. Philipp Hildebrand, potpresjednik “BlackRock”, je to precizno 2019 formulisao: „Ako kao kompanija shvatite da vam se, jer imate nisku ESG ocjenu, kapital oduzima i dodjeljuje vašem konkurentu sa višim ESG rezultatom: kakav jači podsticaj može dobiti od toga da šitite klimu ?“
Prvobitno je sve išlo po planu Mreže: ulaganja u fosilna goriva su opala. „Pritisci ESG su berzanski notirane kompanije za fosilna goriva prisilili da smanje troškove istraživanja i prodaju svoju imovinu vezanu za fosilna goriva“, bilansirao je prof.dr. Aswath Damodaran šef corporate finance and valuation na New York University. Puno koncerna je bilo prisiljeno da zatvori svoje rafinerije. A cijene energije su non stop rasle.
Federalne Rezerve USA proglasile su ESG i klimatske promjene prioritetom, a agendi Mreže se pridružio i američki bankarski regulator, tako da su krediti mogli biti dati samo pod klimatskim pravilima. Evropska Unija je takođe propisala opsežno ESG izvještavanje za kompanije, na šta su se u Briselu odjednom izrodile na stotine specijalizovanih konsultantskih firmi.
Njemačka vlada je glede “Obaveze ESG Izveštavanja” promovisala „Industriju 4.0“ i hvalila na sva usta „korišcenje ESG kao pokretača napredka“. U vladinoj gramati upućenoj svim kompanijama u Njemačkoj, kao tačka 1 piše: „Zašto ESG-Reporting nije samo ‚nice-to-have‘ i zašto je sada važan za sve kompanije“.
Protiv ovog lijevog ludila se u USA od 2021 formira otpor. „Kada razmislite o tome zašto su cijene benzina tako visoke doći ćete do zaključka da je jedan od razloga što nemamo dovoljno snabdijevanja taj što nemamo dovoljno kapitala za projekte nafte i gasa“, konstatovao je Marlo Oaks, ministar finansija USA savezne države Utah.
Vrhovni državni tužioci više USA saveznih država pod vlašću Republikanaca su upozorili “BlackRock”, “State Street” i “Vanguard” da postoji osnovana sumnja da ove kompanije ne postupaju u najboljem fiducijarnom interesu svojih klijenata, kao što je propisano zakonom. A nakon što su ih ovi koncerni ignorisali, podnijeli su tužbe. Republikanski guverneri su zaprijetili da ce anulirati vladine ugove sa svim firmama koje se drže propisa Mreže ako kompanije u njihovim državama i dalje budu u nepovoljnom položaju zbog ESG pravila.
Na to je analitka UBS derangirala vrijednost akcija “BlackRock” zbog “rizika izazvanim kroz primjenu ESG“. Frustriran padom vrijednosti akcija Larry Fink se distancirao. U ljeto 2023 prvi put je objavio da više ne želi da koristi ni izraz „ESG“, jer se on izrodio u politički borbeni poklič ekstremne ljevice. Prof.Dr. Damodaran je o tome rekao: “Fink je piroman koji plače zbog požare koje je sam izazvao”.
Sada su Fink i “BlackRock” kapitulirali pred realnošću života. I napokon se oslobodili lijeve destrukcije.
Autor: Axel Bojanowski, šef naučne redakcije WELT
Prevod: Mirko Vuletić
