Legalizacija trgovine kriptovalutama predstavljena je kao jedan od stubova ekonomije u ekspozeu premijera Milojka Spajića, ali i dalje nema konkretnih koraka po tom pitanju.

Iako smo Ministarstvu finansija dva puta poslali pitanje da li će obnoviti rad Direktorata za kriptovalute, iz tog vladinog resora do danas nam nisu odgovorili.

Taj direktorat je postojao za vrijeme vlade Zdravka Krivokapića i funkcionisao je pri tadašnjem Ministarstvu finansija i socijalnog staranja, na čijem je čelu bio upravo aktuelni premijer, ali je ugašen nakon izglasavanja nepovjerenja toj vladi i dolaska Aleksandra Damjanovića na čelo tog resora. Tada je i planirano donošenje zakona, ali je taj proces ubrzo obustavljen.

Kada je riječ o legalizaciji digitalne imovine, u regionu je najdalje otišla Srbija, koja je praktično pionir u ovoj oblasti na Balkanu. U toj državi je krajem prošle godine usvojen zakon o kripto-imovini, a i tamošnja centralna banka dala je dozvolu za trgovinu. Prema tom zakonu, fizička lica moraju da plate porez na kapitalnu dobit u iznosu od 15 odsto. Taj porez se odnosi na svu dobit koja je ostvarena od prodaje kriptovaluta. Plaća se na razliku između prodajne i nabavne vrijednosti kriptovaluta kojima se trguje.

– Rudarenje se posmatra na drugačiji način, i u tom slučaju se plaća porez na ostale prihode. Utvrđivanje osnovice za porez na kapitalni dobitak od rudarenja je kompleksno, jer je znatno teže dokumentovati nabavnu vrijednost kriptovaluta pribavljenih kroz rudarenje. Ako je kriptovaluta poklonjena, i ako su poklonodavac i poklonoprimalac fizička lica iz prvog naslednog reda, onda se taj poklon ne oporezuje. Iz drugog reda se plaća porez po stopi od 1,5 odsto vrijednosti kriptovalute, a iz trećeg reda i dalje se plaća 2,5 odsto. Fizička lica prijavljuju porez na kvartalnom nivou, a pravna lica na godišnjem – navodi se zakonu koji reguliše ovu oblast u Srbiji.

Kada je riječ o svijetu, El Salvador je otišao najdalje po ovom pitanju i postao prva država na svijetu koja je zakonski priznala bitkoin kao sredstvo zakonitog plaćanja. Ova odluka je stupila na snagu 7. septembra 2021. godine. Predsjednik El Salvadora Nayib Bukele predstavio je zakon o bitkoinu, a zemlja je počela da koristi ovu kriptovalutu zajedno sa svojom zvaničnom valutom, američkim dolarom.

Ovaj korak je izazvao različite reakcije i stavove, kako unutar El Salvadora, tako i globalno. Dok su neki podržavali inovaciju i potencijalne prednosti korišćenja kriptovaluta, drugi su izrazili zabrinutost zbog potencijalnih rizika i volatilnosti kriptovaluta.

Trgovina kriptovalutama je legalna u brojnim državama na zapadu, poput SAD i Kanade. U SAD je Securities and Exchange Commission (SEC) nadzorna agencija američke vlade odgovorna za regulisanje tržišta vrednosnih papira i zaštitu investitora, uključujući i kripto-tržište.