Iz Ministarstva su saopštili da kontinuirani rast prihoda državnog budžeta u prošloj godini, uz snažnu otpornost i makroekonomsku stabilnost, ostvaren je usljed dinamičnog rasta potrošnje i investicija, uz primjetan pad sive ekonomije, a Ministarstvo finansija transparentno i odgovornom upravljalo je javnim finansijama i javnim dugom države.

-. Naime, Izvještaj o preliminarnim nivoima budžetskog gotovinskog suficita, odnosno deficita, javnog duga i neto zaduženja pokazuje da su prihodi budžeta u 2024. godini iznosili 2.755,1 mil. €,  odnosno 36,9% procijenjenog BDP-a (7.459,2 mil. €), što je u odnosu na prethodnu godinu veće za čak 188,6 mil. € ili 7,3% - navode u saopštenju iz MF. 

Izuzimajući prihode jednokratnog karaktera, prihodi budžeta u 2024. godini u odnosu na 2023. godinu veći su za 333,8 mil. € ili 14%.

- Najznačajnija pozitivna odstupanja zabilježena su kod svih glavnih kategorija prihoda budžeta: poreza na dobit pravnih lica, poreza na dohodak fizičkih lica, poreza na dodatu vrijednosti, akciza. Tako su prihodi po osnovu poreza na dobit, naplaćeni  u iznosu od 214,0 mil. €, što je za čak 62,7 mil. € ili 41,4% veće u odnosu na 2023. godinu i 8,3 mil. € ili 4% veće u odnosu na plan po rebalansu. Porez na dohodak fizičkih lica ostvaren je u iznosu od 88,2 mil. €, što predstavlja značajan rast od 21,7 mil. € ili 32,7% u odnosu na 2023. godinu i 1,5 mil. € ili 1,8% u odnosu na plan po rebalans -  ističu oni.

Kapitalni budžet realizovan je u iznosu od 251,17 mil. €, što predstavlja 106,0% plana kapitalnog budžeta za ovaj period. U odnosu na isti period prethodne godine, njegovo ostvarenje je veće za 62,15 mil. € ili 32,9%.

Doprinosi su ostvareni u iznosu od 584,7 mil. € što je za 9 mil. € ili 1,6% veće u odnosu na 2023. godinu.

Porez na dodatu vrijednost u 2024. godini ostvaren je u iznosu od 1.222,6 mil. €, što je za čak 163,3 mil. € ili 15,4% veće u odnosu na 2023. godinu i 23,0 mil. € ili 1,9% veće u odnosu na plan po rebalansu.

- Prihodi budžeta od akciza iznosili su 368,6 mil. €, što predstavlja rast od 45,5 mil. € ili 14,1% u odnosu na 2023. godinu i 2,8 mil. € ili 0,8% u odnosu na rebalansom planirane. Najveći doprinos rastu akciza u 2024. godini zabilježen je, kao i obično, kod akcize na mineralna ulja i njihove derivate, i to u iznosu od 198,4 mil. €, što je za 19,3 mil. € ili 10,8% veće u odnosu na isti period prethodne godine, akcize na duvan i duvanske proizvode, i to u iznosu od 119,2 mil. €, što je za 18,9 mil. € ili 18,9% veće u odnosu na isti period prethodne godine. Dakle prihodi budžeta po osnovu akcize na duvan i duvanske proizvode premašili su cjelokupnu prošlogodišnju naplatu već u oktobru. Takođe u 2024. godini  evidentiran je rast prometa cigareta od 8,3% ili za oko 93,8 tone u poređenju sa prethodnom godinom, dok je kod bezdimnih duvanskih proizvoda zabilježen rast prometa bezdimnih duvanskih proizvoda za oko 23,6% ili za 1.536.412 paklice bezdimnih duvanskih proizvoda, što je prevashodno rezultat suzbijanja nepravilnosti i sive ekonomije na tržištu duvana - dodaju iz Ministarstva.

Iizdaci budžeta u 2024. godini iznosili su 2.986,0 mil. € ili 40% procijenjenog BDP-a. U odnosu na isti period prethodne godine, izdaci su veći 430,5 mil. €, ili 16,8% i najveće odstupanje je kod izdvajanja za isplatu prava iz oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja dominantno zbog povećanja minimalne penzije, transfera institucijama i značajnije kod institucija javnog zdravlja, kao i rasta izdvajanja za bruto zarade (usvajanje granskih kolektivnih ugovora kojima su povećane zarade zaposlenih u javnom sektoru u 2023. godini). U odnosu na plan ove godine, izdaci su manji za 22,1 mil. € ili 0,7%, i odraz su dinamike pristizanja obaveza u ovom periodu.

Uzimajući u obzir ostvarene prihode i rashode, u posmatranom periodu ostvaren je deficit budžeta u iznosu od 230,9 mil. €, odnosno na nivou od 3,1% procijenjenog BDP-a, što je za 4.5 mil € niže ostvarenje od planiranog. Takođe, u istom periodu ostvaren je suficit tekuće potrošnje u iznosu od 49,9 mil. €, što je u poređenju sa planom, koji predviđa ostvarenje suficita tekuće potrošnje od 34,3 mil. €, za 15,5 mil. € veći od plana. Ostvarenje suficita tekuće potrošnje predstavlja ispunjavanje kriterijuma fiskalne odgovornosti, odnosno tzv. zlatnog fiskalnog pravila koje definiše da nivo tekućih izdataka i transfera treba da bude niži od tekućih prihoda i donacija, odnosno da se država zadužila isključivo samo za potrebe finansiranja kapitalnih projekata i otplate duga.

Ukupan javni dug na dan 31.12.2024. godine, iznosio je 4.573,83 miliona eura, odnosno 61,32% BDP-a.

Uzimajući u obzir depozite Ministarstva finansija (uključujući i 38.477 unci zlata), a koji su, na kraju 2024. godine, iznosili 385,36 miliona eura, neto javni dug Crne Gore, na dan 31.12.2024. godine, iznosi 4.188,48 miliona eura, odnosno 56,15% BDP-a.

- Ministarstvo finansija ostaje posvećeno transparentnom i odgovornom upravljanju javnim finansijama, o čemu svjedoče pozitivni trendovi koje bilježimo i u prva dva mjeseca 2025. godine - zaključuju u saopštenju.