/ -SASAMATIC

Vlasnici "Možure" uz pomoć građana zaradili 800 hiljada eura

Prihodi "Možura vind parka", čiji su vlasnici kompanije sa Malte, u 2020. godini su iznosili 12,1 miliona eura, dok su troškovi poslovanja bili 8,5 miliona eura. Firma je dobila 6,1 milion subvencija od države, građana i privrede i lani je imala 800 hiljada profita

"Možura vind park", firma koja je vlasnik vjetroelektrana (VE) na Možuri, lani je dobila 6,1 milion eura podsticaja od države, građana i privrede i godinu je završila sa profitom od skoro 800 hiljada eura. Dobijanje podsticaja vlasnicima "Možure" omogućile su prethodne vlade, koje su donijele više akata kojima su uredile sistem po kojem država, građani i privreda preko računa za struju finansiraju povlašćene proizvođače, među kojima su vlasnici vjetroelektrana, mini-hidroelektrana i drugih objekata koji proizvode električnu energiju iz obnovljivih izvora.

Vjetroelektrane na Možuri su dobile status povlašćenog proizvođača krajem 2019. godine, kada je i počela proizvodnja struje. Početku rada vjetroelektrana na Možuri, projekta koji je pod lupom Europola, prisustvovali su tadašnji premijeri Malte i Crne Gore Džozef Muskat i Duško Marković. Nijedan ni drugi više nisu na tim funkcijama.

”Na kraju prošle godine "Možura" je bila kreditno zadužena 80 miliona eura

Prema podacima iz finansijskog iskaza preduzeća koje gazduje sa vjetroelektranama na Možuri, prihodi te kompanije u 2020. godini su iznosili 12,1 milion eura, dok su troškovi iznosili 8,5 miliona eura. Rashodi za kamate su iznosili 2,7 miliona, pa je na kraju dobit iz poslovanja iznosila 799.114 eura.

Vjetroelektane na Možuri lani su zapošljavale šest osoba, na čije bruto plate je utrošeno 150 hiljada, a na neto zarade 92,6 hiljada eura.

Na kraju prošle godine nekretnine, postojenja i oprema su vrijedjeli 76,8 miliona eura. Od toga se na zemljište odnose 8,2 miliona, na postojenja i opremu 66,4 miliona i 2,3 miliona na ostala nepomenuta sredstva. Obrtna sredstva su lani iznosila 12,8 miliona, kratkoročna potraživanja 1,98 miliona, dok je gotovina na računima iznosila 10,8 miliona eura. Aktiva i pasiva društva su iznosili 96,9 miliona eura, kapital 3,8 miliona, dok je ukupan gubitak preduzeća na kraju 2020. godine iznosio pet miliona.

Dugoročna rezervisanja i obaveze firme, osnovane još 2008. godine, iznose 82,6 miliona eura, od čega se na dugoročne kredite odnosi 80 miliona eura. Na kraju 2019. godine dugoročni krediti su iznosili 45,7 miliona, što znači da su vlasnici "Možure" se u prošloj godini kreditno zadužili još 34,3 miliona eura. Kratkoročna rezervisanja i obaveze "Možura vind parka" iznose blizu 10 miliona eura. Od toga se na kratkoročne obaveze prema matičnim i zavisnim društvima odnosi 7,7 miliona.

Vlasnici "Možura vind parka" su malteška državna firma Enemalta i Malta Montenegro vind park, čije je sjedište takođe na Malti. Vlasnici Enemalte su Vlada Malte i kineska kompanija šangaj elektrik, koja je bila izvođač radova na Možuri. Prema podacima CRPS-a izvršni direktor "Možura vind parka" je Huang Žen, dok je direktor Kevin Čirkop.

Kompanija pod istragom u jednom periodu preuzela projekat

"Dan" je prošle godine objavio da je Vlada Crne Gore od 2015. godine skrivala od javnosti da je misteriozna ofšor kompanija sa Sejšelskih ostrva Cifideks Ltd na nekoliko mjeseci preuzela kontroverzni međunarodni projekat izgradnje vjetroelektrana na brdu Možura na Crnogorskom primorju. Radi se o kompaniji koja je pod istragom Evropske policijske službe Europol i policijskih organa države Malte u okviru istrage ubistva poznate malteške istraživačke novinarke Dafne Karuane Galicije.

Istraga novinarskog tima pokazala je da je ofšor kompanija Cifideks Ltd bila vlasnik firme "Možura vind park" u periodu od 9. decembra 2015. godine do 26. februara 2016. godine. Ista firma je maltene čitave 2015. godine vodila pregovore, potpisala ugovor o prodaji i mijenjala ga nekoliko puta sa španskom kompanijom Fersa Energias Renovables i podgoričkim preduzećem "Čelebić" oko stoprocentnog preuzimanja akcija VE Možura i koncesionih prava, dok su u javnosti samo davane izjave kako Vlada Crne Gore pregovara direktno s malteškom vladom, na čijem čelu je tada bio Džozef Muskat, koji je kasnije podnio ostavku pod međunarodnim pritiskom.

Projekat gradnje vjetroelektrana na brdu Možura, između Bara i Ulcinja, godinama je u žiži javnosti, a posebno je dobio na značaju tokom 2020. godine kada je utvrđeno da je pod istragom Evropske policijske službe Europol i policijskih organa države Malte u okviru predmeta ubistva poznate malteške istraživačke novinarke Dafne Karuane Galicije.

Ugovor o zakupu zemljišta i izgradnji vjetroelektrane na lokalitetu Možura zaključen je 5. jula 2010. godine sa konzorcijumom, koji su činili španska kompanija Fersa Energias Renovables i podgorička firma "Čelebić". Ugovorom je vrijedno državno zemljište dato u zakup na period od 20 godina. Od samog starta tog projekta pojavile su se ozbiljne sumnje u visoku korupciju i koruptivne šeme. U Osnovnom sudu u Podgorici prije nekoliko godina pokrenuta je parnica, putem koje su pokušali da se naplate dva aktera tog projekta, Budvanin Vladimir Popović i Španac Karles Kol Palou, koji tvrde da su prevareni i da nisu isplaćeni po šemi koja je bila precizirana. Palou i Popović su u šemi po svemu sudeći nezakonitih isplata pominjali i direktora Crnogorskog fonda za stambenu solidarnu izgradnju (CFSSI) Danila Popovića i njegovu kćerku Milenu Popović. Pošto su se oko tog slučaja zainteresovali mediji u Crnoj Gori i Delegacija Evropske unije u Podgorici, tokom 2017. godine Specijalno državno tužilaštvo (SDT), na čijem je čelu glavni specijalni tužilac Milivoje Katnić, pokrenulo je izviđaj, koji traje i dan-danas. Nije poznato kada će, i da li će uopšte biti podignuta optužnica u vezi s tim predmetom.