Vukčević: U Spužu 246 pripadnika klanova, "elitno odjeljenje" bez privilegija

Iza zidina spuškog zatvora svi su jednaki, tvrdi direktor Uprave za izvršenje krivičnih sanckija (UIKS) Darko Vukčević.

U intervjuu za "Dan" naglašava da niko od pritvorenika nema privilegija, pa tako ni oni koji se trenutno nalaze u Istražnom zatvoru, a koji su svojevremeno obavljali visoke državne funkcije. U nekim slučajevima dešava se da pojedinci imaju "specijalne zahtjeve", ali Vukčević je izričit da ih odbijaju. Osim "elitnog odjeljenja", u spuškom zatvoru nalazi se veliki broj pripadnika organizovanih kriminalnih grupa – njih 246. Taj broj predstavlja veliki izazov za upravu zatvora, čak i prilikom organizovanja svakodnevnih aktivnosti tokom kojih se pripadnici zavađenih klanova ne smiju smjestiti u istu prostoriju, čak ni za vrijeme posjeta, obroka... Vukčević je govorio i o tome kako rješavaju i dalje postojeći problem prebukiranosti u zatvoru, koliko osoba je smješteno na kojem odjeljenju, kakvi su uslovi za boravak pritvorenika, ko je odgovoran ukoliko su tačni navodi da je higijena na veoma lošem novou...

• Koliko zatvorenika, a koliko pritvorenika se trenutno nalazi u UIKS-u? Za koliko je njihov broj veći u odnosu na postijeće smještajne kapacitete?

– U Upravi za izvršenje krivičnih sankcija trenutno se nalazi ukupno 1.396 lica, od čega je 650 zatvorenika, dok je 746 pritvorenih lica. Kapacitet Zatvora Bijelo Polje predviđen je za smještaj 50 osuđenih lica, a trenutno brojno stanje iznosi 40 lica. Kapacitet Zatvora za duge kazne predviđen je za smještaj 751 osuđeno lice, a trenutno brojno stanje iznosi 546 osoba. Kapacitet Zatvora za kratke kazne predviđen je za smještaj 240 osuđenih, od čega su u tom objektu smještena 64 osuđena lica, dok je preostali kapacitet popunjen smještajem pritvorenih lica, budući da broj pritvorenih koji bi trebalo da borave u Istražnom zatvoru Podgorica prevazilazi kapacitete predviđene u toj pritvorskoj jedinici. S tim u vezi, u zgradi Istražnog zatvora Podgorica smješteno je 476 pritvorenih lica, a raspolaže sa 352 mjesta. Pritvorena lica smještaju se još i u pritvorskoj jedinici Zatvora Bijelo Polje u kojoj je trenutno smješteno 114 pritvorenih, dok smještajni kapacitet za smještaj iznosi 110 mjesta.

U odnosu na navedeno, postojeći smještajni kapaciteti za zatvorenike odgovaraju trenutnim potrebama, dok je broj pritvorenih lica nešto veći u odnosu na raspoložive smještajne kapacitete.

Pritvorenici razdvojeni od zatvorenika

•Da li su realizovani planovi u cilju rješavanja problema prebukiranosti u spuškom zatvoru? U kojoj fazi je plan izgradnje novog zatvora? Šta namjeravate da preduzmete kako bi se problem preburkiranosti riješio?

– Menadžment Uprave za izvršenje krivičnih sankcija preduzeo je mjere i aktivnosti iz nadležnosti ovog organa u cilju povećanja smještajnih kapaciteta za smještaj pritvorenih lica. U prethodnom periodu smo oslobodili značajan dio kapaciteta, prije svega u Zatvoru za kratke kazne gdje je odvojeno od zatvorenika i smješteno oko 165 pritvorenih lica, a kapacitet ovog objekta je dodatno proširen za 71 mjesto. Takođe, izmještanjem Sektora za zdravstvenu zaštitu prošireni su kapaciteti Istražnog zatvora za dodatnih 60 mjesta, kao i kapaciteti Zatvora u Bijelom Polju, takođe za 60 mjesta. Važan segment rada UIKS-a ogleda se i u sprovođenju niza aktivnosti usmjerenih na sanaciju, adaptaciju i rekonstrukciju prostorija u kojima borave lica lišena slobode, u cilju unapređenja uslova smještaja i boravka. Pored navedenog, u toku je izgradnja četiri nova objekta, uključujući izgradnju Specijalne zdravstvene ustanove, prijavnice, otvorenog zatvora i multifunkcionalnog objekta.

• Koliko pritvorenika i osuđenika se vode kao pripadnici klanova i koje konkretne radnje se preduzimaju kako bi se spriječio njihov sukob u zatvoru? Kako ocjenjujete bezbjednosnu situaciju u UIKS-u?

– U odnosu na kontinuirane izazove, rizike i prijetnje, kao i složenu strukturu pritvorenika, ističemo da je bezbjednosna situacija u zatvoru stabilna.

Kada su u pitanju lica kojima je pritvor određen ili su osuđena zbog krivičnih djela iz oblasti organizovanog kriminala, odnosno lica prepoznata kao članovi OKG, trenutno se u Upravi za izvršenje krivičnih sankcija nalazi ukupno 246 takvih lica, od čega je 202 smješteno u Istražnom zatvoru, a 44 u Zatvoru za duge kazne. Istovremeno, u Zatvoru Bijelo Polje, kao i u Zatvoru za kratke kazne, trenutno nema lica iz navedene kategorije. Kroz sprovođenje preventivnih mjera, uključujući odvajanje smještaja i sprečavanje kontakta između članova suprotstavljenih kriminalnih struktura, kao i druge operativno-taktičke radnje poput nadzora, praćenja i pretresa, službenici UIKS-a nastoje da spriječe potencijalne sukobe među tim licima. Iako je trenutna bezbjednosna situacija stabilna, Uprava prepoznaje nove izazove koje donosi djelovanje organizovanog kriminala i kontinuirano sprovodi aktivnosti kako bi pravovremeno i efikasno odgovorila u slučaju eventualne ugroženosti.

Niko ne spava na podu

•Kakvi su uslovi u kojima borave pritvorena i osuđena lica? Kako komentarišete navode koje su pritvorenici iznosili u medijima da je higijena na veoma niskom nivou, da svi pritvorenici nemaju krevet, da neki spavaju na podu, da nemaju osnovne uslove za život u zatvoru?

– Uprava za izvršenje krivičnih sankcija, uprkos ograničenjima koja proizlaze iz starosti objekata i infrastrukture, kontinuirano sprovodi aktivnosti sanacije, adaptacije i tekućeg održavanja prostorija u kojima borave lica lišena slobode.

Kada je riječ o higijeni u organizacionim jedinicama Uprave, ističemo da je smještaj kolektivnog karaktera, te se higijena zajedničkih prostorija obezbjeđuje kroz održavanje koje vrše lica lišena slobode radno angažovana na ovim poslovima, kao i kroz obavezu svakog pojedinca da vodi računa o održavanju prostorije u kojoj je smješten. Navedene obaveze propisane su Pravilnikom o kućnom redu, kao i Pravilnikom o bližem načinu izvršavanja pritvora. Naglašavamo da se higijenska sredstva obezbjeđuju kontinuirano i u dovoljnoj količini, dok nivo i dosljednost u održavanju higijene prostorija u kojima borave, kao i lične higijene, po prirodi stvari mogu varirati u zavisnosti od pojedinca, a na šta Uprava kontinuirano ukazuje.

I pored opterećenosti kapaciteta, ističemo da nije tačan navod da bilo koje pritvoreno lice spava na podu.

• U spuškom zatvoru trenutno su i Milivoje Katnić, Zoran Lazović, Petar Ivanović, Milo Božović, više policijskih službenika koji su bili na većem položaju, kao i nekoliko biznismena. Da li u tim slučajevima imate zahtjeva za poseban tretman, imaju li ta lica iste termine za posjete, obroke i šetnje kao ostali pritvorenici? Dešava li se da neko od njih zbog nezadovoljstva uslovima u zatvoru napravi incident?

– Prema svim licima lišenim slobode u Upravi za izvršenje krivičnih sankcija postupa se u skladu sa važećim zakonskim i podzakonskim aktima koji regulišu njihov položaj, odnosno prava i obaveze tokom trajanja mjere pritvora ili kazne zatvora, a bez obzira na eventualni prethodni državni status ili položaj. U određenim slučajevima, kada je to uslovljeno specifičnim, uglavnom bezbjednosnim razlozima, dolazi do određenih promjena u organizaciji realizacije propisanih aktivnosti lica lišenih slobode. Ovakav način rada je opravdan i ne dovodi do privilegovanog položaja pojedinca. Činjenica je da pojedina lica prilikom prijema iznose određene zahtjeve, međutim tome se ne udovoljava, pa su u prethodnom periodu evidentirani pojedinačni prigovori i iskazi nezadovoljstva.