Iako procjene ukazuju na to da između dva i pet posto ljudi ima afantaziju, afantazija kod većine ljudi nikada nije zvanično dijagnostifikovana. Budući da je ovo stanje "nevidljivo" i ne testira se rutinski, stručnjaci vjeruju da milioni ljudi nisu svjesni da ga imaju i da ga slučajno otkriju tek kasnije u životu.

Ljudi s ovim stanjem ne mogu zamisliti lice voljene osobe, zalazak sunca ili vizualizovati predmet kada su im oči zatvorene - nešto što većina ljudi pretpostavlja da svi mogu.

Australijski istraživači su razvili prvi objektivni biološki test za identifikaciju ovog stanja. Naučnici sa Univerziteta Novi Južni Wales otkrili su da se afantazija može otkriti praćenjem pupilarne reakcije - načina na koji se zjenice šire i skupljaju kao odgovor na svjetlost, prema istraživanju objavljenom u magazinu eLife.

Istraživači su pratili veličinu zjenica kod učesnika koji imaju afantaziju i onih koji je nemaju dok su im prikazivani svijetli i tamni oblici na sivoj pozadini. Obje grupe, 42 osobe bez afantazije i 18 koje su izjavile da je imaju, pokazale su normalnu reakciju zjenica prilikom gledanja slika, što pokazuje da im je vid normalno funkcionisao.

Međutim, kada su obje grupe zamoljene da u mislima vizualizuju iste svijetle i tamne oblike, pojavila se jasna razlika. Učesnici bez afantazije pokazali su očekivanu reakciju zjenica, pri čemu su im se zjenice mijenjale u zavisnosti od toga da li su zamišljali svijetle ili tamne objekte. Nasuprot tome, zjenice onih s afantazijom se uopšte nisu mijenjale kada su pokušali vizualizirati slike.

Glavni autor istraživanja, naučnik Joel Pearson je kazao da je ovo prvi test kojim se može utvrditi ima li neko afantaziju. Bitno je napomenuti da rezultati ovog istraživanja opovrgavaju ideju da ljudi s afantazijom jednostavno ne pokušavaju zamisliti slike.