Limfne žlijezde su male ovalne strukture raspoređene po vratu, pazuhu, preponama, iza ušiju i duž vilice, a njihov glavni zadatak je filtriranje limfe i aktivacija limfocita, ćelija koje neutralizuju bakterije, viruse i druge patogene. One predstavljaju prvu liniju odbrane organizma i ključne su za očuvanje zdravlja. Oticanje lifmnih žlijezda može, a i ne mora, da bude znak za uzbunu. Evo svih detalja. Upala limfnih žlijezda, poznata i kao limfadenopatija, može biti reakcija imunog sistema odnosno organizma na različite uzroke. Najčešće se javlja kao odgovor na virusne infekcijepoput prehlade, gripa ili upale grla, ali može biti izazvana i bakterijskim infekcijama, povredama, pa čak i određenim ljekovima. Pored toga, limfne žlijezde mogu biti pogođene autoimunim oboljenjima, kao što su lupus ili reumatoidni artritis, i ređe, ali ozbiljnije, upale limfnih žlijezda mogu biti znak malignih bolesti, uključujući limfome ili metastaze drugih tumora.
Kada je upala limnfih žlijezda znak za uzbunu?
Limfne žlijezde koje su uvećane i bolne obično ukazuju na privremenu infekciju i često prolaze same od sebe nakon nekoliko nedjelja. Međutim, postoje situacije kada je neophodno hitno reagovati. Ako su žlijezde čvrste, nepravilnog oblika, nepokretne ili rastu brže nego što je uobičajeno, to može biti znak ozbiljnijih oboljenja. Takođe, upala limfnih žlijezda koja traje duže od tri do četiri nedjelje, praćena simptomima poput noćnog znojenja, povišene temperature, gubitka težine bez očiglednog razloga ili umora koji ne prolazi, zahtijeva pregled lekara. Dodatni znakovi koji zahtijevaju pažnju uključuju pojavu crvenila, toplote ili osjetljivosti u okolini limfne žlijezde, kao i bolove koji se ne povlače ili se pogoršavaju. Kod djece, najčešće se upale žlijezde u vratu ili iza ušiju zbog virusnih infekcija, ali i kod njih je važno pratiti trajanje i intenzitet simptoma. U svakom slučaju, ljekarski pregled i, po potrebi, laboratorijske analize i ultrazvuk, mogu pomoći u određivanju uzroka i pravovremenom tretmanu.
Kako se umanjuje upala limnfih žlijezda?
Ukoliko su žlijezde uvećane i bolne na dodir, ali bez drugih ozbiljnih simptoma, upalu je moguće ublažiti i kod kuće, dok se organizam oporavlja. Prije svega, potrebno je odmarati i unositi dovoljno tečnosti, kako bi se toksini iz tijela brže eliminisali. Topli oblozi na uvećane limfne žlijezde mogu pomoći da se smanji bol i napetost. Lagana masaža okolnog područja ponekad podstiče cirkulaciju i limfni protok, ali se ne preporučuje ako su čvorovi izrazito bolni ili osjetljivi. Ukoliko je upala posledica bakterijske infekcije, lekar će prepisati antibiotik, a u slučaju virusne, terapija je uglavnom simptomatska. Takođe, važno je jačati imunitet pravilnom ishranom bogatom vitaminima C i E, cinkom i antioksidansima. Ako otok traje duže od dvije nedjelje, brzo raste, postaje tvrd, crven ili praćen povišenom temperaturom, obavezno se javite ljekaru. Pravovremena dijagnozaključna je za sprečavanje komplikacija i očuvanje zdravlja limfnog sistema.
