Naučnici iz Izraela uspjeli su da naprave takozvane organoidne testise, to jeste testise uzgajane u laboratoriju, što je veliko dostignuće na polju liječenja muške neplodnosti.
Ovi organi zaduženi su za proizvodnju sperme i sintezu hormona androgena, koji igraju važnu ulogu u muškom seksualnom razvoju. Inače, neplodnost pogađa do sedam odsto muškaraca u svijetu.
Trenutno ne postoji in vitro sistem za modeliranje testisa i proizvodnju sperme, kao što je to slučaj s tretmanom IVF-om kojim se mogu sakupiti jajne ćelije žena.
- Vještački testisi su obećavajući model za osnovna istraživanja razvoja i funkcije testisa, koja se mogu prevesti u terapijske primjene za poremećaje seksualnog razvoja i neplodnosti - navela je u saopštenju dr Nitzan Gonen, specijalista za proces određivanja pola fetusa.
Timu studenata istraživača na Univerzitetu Bar Ilhan, koji je dr Gonen predvodila, objavio je svoje rezultate u Međunarodnom zborniku bioloških nauka.
Potencijalne upotrebe u muškoj neplodnosti
Generirani minijaturni vještački testisi su sintetički organi napravljeni korištenjem tkiva testisa miša, koji efikasno replikuje prirodne karakteristike ljudskog testisa sa visokim stepenom tačnosti, piše Euronews.
Organoidi, minijaturne, pojednostavljene verzije organa uzgojenih u laboratoriji, obično ugrađeni u matricu nalik gelu, intenzivno su razvijani tokom posljednje decenije. Oni pružaju mogućnost dubljeg razumijevanja funkcija i reakcija organa, u poređenju sa dvodimenzionalnim ćelijskim uzorcima.
Organoidi testisa su napravljeni od embrionalnih i neonatalnih testisa miša, koji blisko oponašaju karakteristike testisa "in vivo", to jeste kod živih organizama.
Jedan od glavnih izazova za organoide je kako do njih dovesti krv i odvesti je. Naučnici su ukazali na to da su organoidi propali nakon devet sedmica i da to ukazuje na potrebu za vaskularizacijom.
Nalazi bi potencijalno mogli otvoriti put za proizvodnju sperme u laboratoriji. Dostignuće predstavlja prvi korak za moguće buduće primjene kod djece koja prolaze kroz liječenje raka, kao što su hemoterapija ili zračenje, koja dovode do neplodnosti u trećini slučajeva.
Ovo nisu prvi organoidi
Različite organoide su naučnici već proizveli u posljednjoj deceniji. Prije toga su se oslanjali na ravne, 2D ćelijske kulture za medicinska istraživanja. Ovi pojednostavljeni modeli, koji se sastoje od jednoćelijskih slojeva uzgajanih u laboratorijskoj posudi, pružili su dragocjen uvid u ćelijsko ponašanje.
Međutim, njihova ograničenja su postajala sve očiglednija. Za razliku od pravih organa, 2D kulturama nedostaje složena trodimenzionalna arhitektura i interakcija između ćelija ključnih za oponašanje funkcije organa i procesa bolesti.
Naučnici su prošlog mjeseca uspješno uzgojili prvi organoid mozga iz fetalnog tkiva, navodi portal Science. Prethodnih godina uspješno su se razvijali i organoidi pluća, bubrega, jetre i crijeva.