– Evo nas ponovo tu na Košćelama gdje je 15. jula 1941 godine grupa gerilaca iz Ljubotinja i Ceklina, pod komandam kapetana Jakova Kusovca i političkog rukovodioca KPJ Mila Lubarde, uspjela da zaustave motorizovani italijanski bataljon divizije Mesima sa preko 800 vojnika, koji se kretao iz pravca Rijeke Crnojević prema Cetinju. Upravo ovdje su ih sačekali i nanijeli najveći poraz fašistima u porobljenoj Evropi do tada - kazao je Veselin Rudović, predsjednik OBNOR-a 1941 – 1945 Cetinje.
Predsjednik SOBNOR-a Crne Gore Radojica Radojević kazao je da "obilježavajući danas ovaj značajan datum, sa časnog i ponosnog mjesta glasno ističemo - nećemo dopustiti unižavanje i prekrajanje istorije NOR-a, herojskih događaja, ličnosti i tekovina antifašizma, usprotivićemo se napadima i skrnavljenju spomenika podignutim borcima i antifašistima koji su donijeli slobodu i mir, a ugradili sebe u istoriju svjetske antifašističke borbe".
– U tom smislu oštro dižemo glas i izražavamo neslaganje sa svim onim grupama i pojedincima koji veličaju oživotvorivanje revanšizma i fašizma. Neka je slava herojima i slobodarima Trinajestojulskih ustanika i poginulim borcima i herojima ovog slobodarskog kraja. Njima pripada slava i nezaborav, a uvaženim porodicama i rodbini ostaje na ponos što su ih takve imali - jkazao je Radojević.
On je podsjetio i na sam događaj i bitku od koje na nas dijeli 84 godine.
– Rano jutro 13. jula 1941. godine pukle su prve oslobosilačke puške na Virpazaru, Košćelama, Mišićima, Brajićima, Čevu i otpočeo je širom Crne Gore oružani ustanak. Za nekoliko dana se pod oružjem našlo 32.000 boraca koji su oslobodili skoro čitavu Crnu Goru, sem nekoliko gradova koji su bili pod opsadom. Već tokom prvog dana ustanka oslobodjeni su Virpazar, Čevo, Rijeka Crnojevića i dio primorja od Miločera do Sutomora. U velikom dijelu Crne Gore gerilske borbe su tokom 14, 15. i 16. jula prerasle u opštenarodni ustanak. Pravi biser našeg ustanka je pobjeda ovdje na Košćelama u razbuktaloj ustaničkoj vatri, 15. jula 1941. godine, gdje su gerilski odredi iz Gornjeg Ceklina i Ljubotinja do nogu potukli motorizovani bataljon italijanske divizije Mesina'. Gerilci su bili naoružani puškama i samo jednim mitraljezom, sa malom količinom bombi i municije. Na ovom mjestu mala grupa ustanika nanijela je katastrofalan poraz okupatoru, U žestokom okršaju koji je trajao oko 8 časova, italijanskim dobro naoružanim jedinicama ustanici su nanijeli teške gubitke. Uništen je gotovo čitav bataljon od oko 800 vojnika. Bilans ove značajne bitke bio je: preko 70 mrtvih neprijateljskih vojnika i oko 700 zarobljenih, od kojih je 110 bilo teško ranjenih, dok je sa lakše zadobijenim ranama bilo oko 300 Italijana - kazao je Radojević.
Na strani partizanskih gerilaca, kojih je ukupno bilo oko 110, računajući u tu cifru i one koji su samoinicijativno priskočili u pomoć u toku same borbe i jedan broj seljaka koji su donosili municiju, nije na sreću bilo žrtava, izuzev što je jedan gerilac lakše ranjen.
–Bila je to jedna od najslavnijih bitaka ne samo u julskom ustanku crnogorskog naroda, nego i uopšte jedna od najslavnijih borbi oslobodilačkog rata naroda i narodnosti Jugoslavije u periodu1941-1945. god. Ustanak i sve njegove bitke su bile velike, a posebno bitka ovde na Košćelama bila je pravi svetionik koji je obasjao tada porobljenu Evropu - kazao je Radojević.
