Opština Bar prednjači u ulaganjima u unapređenje uslova rada u školama, saopšteno je iz Centra za građansko obrazovanje (CGO). Koordinatorka programa Demokratizacija i evropeizacija, Mira Popović Trstenjak, rekla je da je CGO sproveo istraživanje koje ukazuje na neravnomjernost ulaganja opština u unapređenje uslova školovanja.

Cilj istraživanja je, kako je navela, da se ukaže na potrebu jače sinergije svih aktera kako bi se doprinijelo boljim uslovama rada unutar formalnog obrazovnog sistema na teritorijama pojedinačnih opština.

„Prema dostupnim podacima, najviše sredstava za te svrhe u protekle dvije godine opredijela je opština Bar, a jedina opština od koje nije bilo moguće dobiti te podatke bila je Budva“, kazala je Popović Trstenjak.

CGO je, kako je navela, godinama ukazivao na neophodnost obezbjeđenja besplatnih udžbenika za sve osnovce i pratio koliko su crnogorske opštine učestvovale da se u tom dijelu pomogne. Popović Trstenjak je dodala da je to uglavnom zavisilo od razumijevanja i dobre volje opštinskih vlasti.

„Izmjenama i dopunama Zakona o opštem obrazovanju i vaspitanju, iz 2021. godine, konačno je propisana obaveza da pravo na besplatne udžbenike za osnovnu školu, na teret budžeta države, ima svaki učenik”, podsjetila je Popović Trstenjak.

Time je, kako je kazala, učinjen iskorak u pravcu obezbjeđenja punog poštovanja ustavne norme o besplatnom osnovnom obrazovanju.

„Iako je obaveza obezbjeđivanja besplatnih udžbenika prešla na nadležno Ministarstvo, neke od opština su u jednoj ili obje godine obezbijedile određena sredstva za potrebe obrazovanja, ali ne za udžbenike, već za održavanje obrazovnih ustanova ili nabavku pribora za učenike“, kaže se u saopštenju.

Kako je navela Popović Trstenjak, prema podacima koje je CGO prikupio, shodno odredbama Zakona o slobodnom pristupu informacijama, osam opština je izdvojilo sredstva za podršku učenicima i obrazovnim ustanovama.

„Opština Andrijevica je u školskoj 2021/22 godini sredstva opredijelila za besplatne udžbenike za učenike koji te udžbenike nijesu dobili, a u školskoj 2022/23 za udžbenike učenicima srednjih škola, što je ukupno iznosilo 7.641 eura“, kaže se u saopštenju.

Popović Trstenjak je rekla da je opština Bar ranija sredstva za kupovinu udžbenika prenamjenila za poboljšanje uslova rada u školama, i tako je za posljednje dvije školske godine ukupno uložila 50 hiljada eura. Ona je kazala da je opština Berane novac u obje godine opredijelila za udžbenike učenika osnovnog muzičkog obrazovanja, u ukupnom iznosu od 716 eura.

„Na drugoj strani, opština Bijelo Polje je tokom posljednje dvije godine izdvojila sredstva za pribore učenika do četvrtog razreda osnovne škole, u ukupnom iznosu od 24.853 eura“, navela je Popović Trstenjak.

Kako je rekla, isto je uradila i opština Plav, koja je na taj način pomogla učenike sa 6.253 eura.

Popović Trstenjak je kazala da je opština Rožaje novac planiran za kupovinu udžbenika prenamijenila za kupovinu pribora za prvake u iznosu od 9.057 eura. Kako je navela, opština Danilovgrad je obezbijedila vaučere za učenike u iznosu od 20 eura za 2021/22 godinu, i za te potrebe je utrošeno 3,9 hiljada.

„Isti princip je primijenila i Prijestonica, koja je izdvojila sredstva u vidu vaučera od 40 eura u 2021/22 i 50 eura u 2022/23 godini, a što je ukupno iznosilo 15.108 eura“, kaže se u saopštenju.

Popović Trstenjak je kazala da preostalih 15 opština - Gusinje, Herceg Novi, Kolašin, Kotor, Mojkovac, Nikšić, Petnjica, Plužine, Pljevlja, Šavnik, Tivat, Tuzi, Ulcinj, Žabljak, Zeta, i Glavni grad nijesu dostavili CGO-u podatke da su imali troškova po tom osnovu.

“One opštine koje su ulagale sredstva za ove svrhe ostale su u okvirima prethodnih izdvajanja, uz napomenu da je značajno manji broj onih koje su prijavile stavke u dijelu podrške obrazovnim ustanovama na svojoj teritoriji”, kaže se u saopštenju.

U CGO-u, kako je navela Popović Trstenjak, smatraju da bi opštine, Glavni grad i Prijestonica u budućim planiranjima budžeta trebalo da idu ka planiranju novca za obezbjeđivanje pribora, ili vaučera za učenike osnovnih škola.

“Na taj način bi se pomoglo i roditeljima da opreme djecu za školu što je za mnoge porodice veliki izdatak, naročito ukoliko imaju više od jednog djeteta”, kazala je Popović Trstenjak.