Vojvodić, Ljumović i Milunović / -FOTO: KRSTO VULOVIĆ

Kulturni identitet počiva i na značajnim ličnostima

Crnogorsko narodno pozorište obilježilo Njegošev dan predavanjima Luke I. Milunovića i Janka Ljumovića

Crnogorski praznik kulture, Njegošev dan, Crnogorsko narodno pozorište (CNP) obilježilo je s dva predavanja objedinjena pod nazivom "Petrovići Njegoši i razvoj pozorišta u Crnoj Gori – legitimacija do danas". Predavanja su održali istoričar i teatrolog Luka I. Milunović - "Uloga dinastije Petrović Njegoš u institucionalizaciji i profesionalizaciji pozorišne umjetnosti u Crnoj Gori" i prof. Fakulteta dramskih umjetnosti Janko Ljumović - "Crnogorski metaistorijski dramski pejzaž".

Na početku, prisutnima se najprije obratio Ilija Subotić, direktor CNP, koji je naveo da već naziv predavanja obavezuje da se relacija Petrovići i teatar sagleda kao dvosmjerni proces. Odnosno, da se treba posmatrati svijest Petrovića o značaju pozorišta u procesu kulturne emancipacije Crne Gore, i o tome kako su biografije predstavnika ove dinastije vremenom postajale tema dramskih tekstova i predstava. Ovdje je u istorijskom kontekstu posebno istakao ulogu i značaj koji su teatru pridavali Petar II Petrović Njegoš i kralj Nikola I Petrović Njegoš. Subotić se osvrnuo i na inscenacije Njegoševih djela u CNP tokom proteklih sedam decenija, kao i na predstave rađene po tekstu Nikole Petrovića.

Obnavljaju predstavu "Princeza Ksenija" Radmile Vojvodić

Crnogorsko narodno pozorište u saradnji sa Kraljevskim pozorištem "Zetski dom" 18. novembra počinje rad na obnovi predstave "Princeza Ksenija od Crne Gore – Izgnanička tugovanka doma Petrovića", prema tekstu i u režiji Radmile Vojvodić. Predstava će premijerno biti izvedena u Podgorici i na Cetinju u februaru naredne godine, saopštio je direktor CNP-a Ilija Subotić.

Obnova predstave "Princeza Ksenija od Crne Gore" će osnažiti pozorišnu scenu Crne Gore i regiona, simbolizujući jedinstvo i zajedničke ciljeve jedina dva narodna pozorišta u državi, dodao je direktor CNP-a.

Milunović je u svom predavanju o istoriji teatra kod nas posebno istakao ulogu Njegoša i kralja Nikole za crnogorsku književnost uopšte, pa samim tim i kao autora značajnih dramskih djela i njihov uticaj na razvoj pozorišta. I on je istakao činjenicu da su sami Petrovići bili inspiracija drugim umjetnicima.

– Tragati za saznanjima o zbivanjima vezanim za pozorište tokom 19. stoljeća u Crnoj Gori ustvari znači pomno pratiti ulaganje velikih napora jedne male, siromašne i ratnim naporima izmučene zemlje u nastojanju da u godinama mira premosti prohujala stoljeća kako bi se što prije približila aktuelnim razinama dešavanja u glumištima i kulturnom životu uopšte širom razvijene Evrope - rekao je, između ostalog, Milunović, podsjećajući i na nedaće početkom 20. vijeka. Dodajmo, predavanje je obilovalo brojnim podacima vezanim za pozorišni život, ali i pozorišnu kritiku tog vremena u Crnoj Gori.

Prof. mr Ljumović kroz predavanje ukazao je na pozorišno nasljeđe vezano za članove dinastije Petrović Njegoš od 1990-ih godina na ovamo, bilo da je riječ o dramskoj klasici ili pak savremenim dramskim tekstovima, gdje su glavni likovi - junaci upravo vladari iz ove dinastije, ali i žene iz ove dinastije - Darinka, Ksenija, Zorka i Jelena. Zanimljivo je, dodaje on, i da je najveći broj savremenih drama djelo autorki iz Crne Gore.

– Ova vrsta repertoara je označitelj identiteta svakog teatra. Jer se teatri posebno prepoznaju po naslovima koji ulaze u istorijske narative i ličnosti. Tu dolazimo do pojma kulture sjećanja, ali i teme zaborava, kao posebnog aspekta koji se propituje, a koji uslovljava i jaku emotivnu povezanost koja je element za identifikaciju kulturnog identiteta koji počiva na značajnim ličnostima. Neizbježan je onda i socijalni i politički kontekst kako vremena kada su nastali, tako i u odnosu na polemiku autora tih drama i predstava - rekao je Ljumović, između ostalog.