Tribina "Riječ" Udruženja književnika Crne Gore (UKCG) protekle sedmice bila je u znaku obilježavanja jubileja - 110. godišnjice rođenja velikog prozaiste Mihaila Lalića (1914 - 1992). Veče posvećeno osnivaču Udruženja književnika Crne Gore, i njegovog najdugovjekijeg časopisa "Stvaranje", održana je u okviru segmenta "Jubileji književnih klasika, članova UKCG" u Srpskoj kući.

Uvodnik u predavanje prof. dr Lidije Tomić o Laliću održala je pjesnikinja i kritičarka Milica Kralj, podsjećajući na osnovne bio-bibliografske podatke člana Crnogorske i Srpske akademije nauka i umjetnosti, prvog dobitnika Njegoševe nagrade.

Publika koja je došla da čuje više o Mihailu Laliću

-LAZAR RUZIC

– Kada se pročita kompleksno djelo Mihaila Lalića, pisca koji je svojom moćnom pričom sagledao i izbliza i izdaleka, i koji je sve pojave, sva previranja i pitanja kojima se bavi ljudsko biće, a posebno kada se našlo u vihoru Drugog svjetskog rata i koje se između dvije sukobljene strane, a po bliskim nacionalnim i zavičajnim odrednicama, prije svega, po pripadnosti i vezanosti za rodno tle, za kuću i okućnicu, za rođaštvo - bratstvo, kumstvo, prijateljstvo... opredijeli za jednu od njih, za jednu granu istorodnog naroda, bliskost, tradiciju, nasljeđe, sve istorodne povezanosti, onda nastaje razdor i raskid i razlaz, i apsolutna ideološka sukobljenost koja se uvijek i oduvijek završavala tragičnim krajem - izdajom i smrću. A svu tu borbu, borbu za slobodu vode obični ljudi, ljudi koji su se iznenada našli u kovitlacu istorije, u onoj ratnoj buri koja ih raznosi kao slamke i tamo i ovamo, i gore i dolje i neznano kud i od kojih svaki i svako misli da je u pravu. Otuda se i djelo Mihaila Lalića, ubraja u ona djela naših klasika, osnove naše književnosti koja ispisuju sudbinu, usud i udes ljudi sa ovog tla - rekla je Kralj.

Prof. dr Lidija Tomić sveobuhvatno se u izlaganju bavila Lalićevim romanima, koji su zastupljeni u njegovoj trilogiji i tetralogiji. Navodi da je Lalić pripadnik književnosti pisane na srpskom jeziku, a po svojim temama, vezan je za Crnu Goru, a da ga se može okarakterisati i kao jednog od velikih klasika pisane riječi slovenskog juga 20. vijeka. Danas, za razliku od ranijih perioda, Lalić se, dodaje ona, nažalost manje čita i proučava. Mnogi su mu zamjerali govoreći da je nihilista ili pesimista, a dr Tomić, naprotiv, ističe da je Lalić kritički nastrojen autor koji traga za istinom, i za kojeg se može reći i da je egzistencijalista.

– Asocijativni stil pripovijedanja u romanima pokazuje jedinstvo naturalistički snažne, fantastične i dramski naglašene egzistencije. Lalićev narator u čitavom ovom iskustvu je svjedok, učesnik i medijum, i zbog čega je od romana do romana lirski subjektivan i epski uvjerljiv - rekla je dr Tomić, između ostalog.

O Laliću i njemu u čast svoje stihove, prozu i anegdote, s prisutnima su podijelili članovi UKCG Perivoje Popović, Olga Klikovac, Garo Brajković, Radomir Milić, Bećo Došljak, Nenad Skrobanović, hadži Radovan Radović, Božo Vučić, Zoran Mićović, Milan M.Petrović i Miljan Nikolić.