Američki Federalni istražni biro (FBI) uvrstio je crnogorski organizovani kriminal na spisak transnacionalnih organizovanih kriminalnih grupa od posebnog značaja. To se može vidjeti na zvaničnoj internet prezentaciji FBI, u odjeljku "Transnacionalni organizovani kriminal".

Kako se navodi na sajtu FBI, balkanske transnacionalne organizovane kriminalne grupe su politički i finansijski motivisane grupe koje potiču iz Crne Gore, Albanije, Bosne i Hercegovine, Hrvatske, sa Kosova, iz Sjeverne Makedonije, Srbije, Bugarske, Grčke i Rumunije, ili su povezane sa tim zemljama.

– Ove organizovane kriminalne grupe nanose značajnu finansijsku štetu Sjedinjenim Državama svake godine. Za razliku od tradicionalnih organizovanih kriminalnih grupa, čini se da balkanske grupe ne djeluju po tradicionalnoj hijerarhiji, već oko etničkih udruženja i prijateljskih veza. Takođe se čini da su agilnije, organske i zasnovane na konkretnim akcijama. Balkanske transnacionalne kriminalne grupe spretne su u usvajanju novih tehnologija, povećavajući na taj način sposobnost da prošire svoju bazu kriminalnog tržišta kroz prevare omogućene internetom. Ove grupe se bave bezbrojnim kriminalnim aktivnostima, uključujući i prevare sa pasošima, prevare u vezi sa uređajima iz sistema obezbjeđenja, krađe, prevare u zdravstvu, prevare sa nekretninama, prevare u osiguranju, pranje novca, trgovinu drogom, krijumčarenje ljudi, prostituciju i iznudu – navodi se u objavi američkog Federalnog istražnog biroa.

Prema toj objavi, organizovani kriminal na Balkanu ima korijene u tradicionalnim klanovskim strukturama.

– U tim uglavnom ruralnim zemljama ljudi su se organizovali u klanove sa velikim porodičnim vezama radi zaštite i uzajamne pomoći. Počev od 15. vijeka, odnosi klanova regulisani su kodeksom, koji cijeni lojalnost i tajnost. Svaki klan je uspostavljen na određenim teritorijama i kontrolisao je sve aktivnosti na toj teritoriji. Zaštita aktivnosti i interesa često je dovodila do nasilja među klanovima. Elementi svojstveni strukturi klanova pružili su savršenu okosnicu za ono što se smatra savremenim balkanskim organizovanim kriminalom – navodi se u objavi FBI.

Kako su dalje naveli, dugogodišnja komunistička vladavina dovela je do aktivnosti na crnom tržištu na Balkanu, ali je uticaj tih aktivnosti bio ograničen na region.

– Kada se komunizam urušio krajem prošlog vijeka, to je dovelo do širenja aktivnosti organizovanog kriminala na Balkanu. Kriminalna tržišta koja su bila zatvorena za balkanske grupe odjednom su se otvorila, što je dovelo do stvaranja međunarodne mreže. Na Balkanu su se organizovane kriminalne grupe infiltrirale u nove demokratske institucije, dodatno proširujući mogućnosti zarade – naveli su iz američkog Federalnog istražnog biroa.