Srani sudsko-medicinski vještaci međunarodnog renomea potvrdili su navode žrtava o policijskoj torturi u istrazi takozvanih slučejave "bombaških napada" no lokal Grand i kuću inspektora Duška Golubovića - saopšteno je iz nevladine organizacije Akcija za ljudska prava.

Članovi ekspertske grupe nezavisnih forenzičara Đorđe Alempijević, Pjer Duter i Onder Ozkalipci su, kako je precizirano, izradili izvještaje o povredama Jovana Grujičića i Marka Boljevića, koji su prijavili policijsku torturu u maju prošle godine u istrazi "bombaških napada" na lokal Grand i kuću inspektora Duška Golubovića, te utvrdili da su tragovi torture u vidu "fizičkih i psiholoških simptoma" koje su zapazili prilikom pregleda Grujičića i Boljevića "visoko konzistentni" sa njihovim navodima da su mučeni u policiji udarcima, elektrošokovima, ponižavanjem i zastrašivanjem.

- Strani eksperti su kod Jovana Grujičića opovrgli nalaze domaćih vještaka koji su tvrdili da su hematomi na tijelu Grujičića nastali prije dana kada je on tvrdio da je zlostavljan u policiji, odnosno da se kod Grujičića ne može sa sigurnošću reći da je povrijeđen elektro-šokerom “jer nema sličnih opekotina na drugim djelovima tijela” - navode iz HRA.

Strani eksperti su, ističu, utvrdili i da je “datiranje modrica po izgledu (veličini i boji) netačno i forenzički nepouzdano” i ukazali da medicinska literatura i njihovo iskustvo ukazuju da se “ne mogu očekivati primjetne lezije svaki put kada se upotrijebi elektro-šoker, posebno ako je koža mokra ili se uređaj primijeni preko odjeće”.

- U zaključku izvještaja su naveli: “Na osnovu iskaza g. Jovana Grujičića, navodnih simptoma, nalaza medicinskih pregleda i fotografija koje su napravljene ubrzo nakon incidenta, te naših fizičkih nalaza o obrascu lezija u obliku tačaka na desnoj strani abdomena, zaključujemo da su ove tačkaste lezije visoko konzistentne sa navodima da se radi o udarima struje elektro-šokerom” - navodi se u saopštenju

Strani vještaci su, dodaju iz HRA, postupajući u skladu sa Istanbulskim protokolom, posebnu pažnju pokazali i psihološko-psihijatrijskom vještačenju tragova zlostavljanja.

- Tako su kod Grujičića zaključili da on “trpi veliki skup simptoma koji su dio velikog složenog poremećaja post-traumatskog stresnog poremećaja”, a kod Boljevića je “dijagnostikovan post-traumatski stresni poremećaj i psihološki simptomi visoko su konzistentni sa torturom i zlostavljanjem”. Za razliku od takvog pristupa, u dosadašnjem toku izviđaja koje je sprovodilo državno tužilaštvo, Grujičićevo psihološko stanje je vještačeno samo da bi se ocijenilo da li protiv njega može biti vođen krivični postupak, kao i da li je to što mu je terapija bila uskraćena u pripremi ispitivanja u policiji ostavilo trajnije posljedice na njegov život i zdravlje, dok Boljevićevo psihološko stanje uopšte nije vještačeno - dodaje se u saopštenju.

Što se tiče zaključaka u odnosu na Marka Boljevića, eksperti su napisali da "lezije na fotografijama, zatim hematomi, ogrebotine i manje ogrebotine nasumično raspoređene po cijelom tijelu Marka Boljevića, uključujući vrat, prsa, ruke, i noge, te i dalje prisutan bol i patnja lica su visoko konzistentni sa njegovim navodima da su ga tukli nogama, šakama i bejzbol palicama tokom njegovog lišenja slobode 25. maja 2020".

- Postojanje tri para tragova koji su dokumentovani na desnoj strani kuka visoko je konzistentno sa navodima o višestrukoj upotrebi elektro-šokera tokom njegovog lišenja slobode 25. maja 2020. Uzimajući u obzir dijagnostikovani post-traumatski stresni poremećaj, psihološke simptome i znakove fizičke traume (nasumično raspoređene modrice i ekhimoze po cijelom tijelu i tri para tragova na desnom kuku), možemo zaključiti da su naši nalazi visoko konzistentni sa navodnom torturom i zlostavljanjem tokom njegovog hapšenja 25. maja 2020. - ističe se u saopštenju.

Višestruka upotreba elektro-šokera, udaranje i psihološko zlostavljanje kome su bili izloženi i Grujičić i Boljević, kao i Benjamin Mugoša, treća osoba koja je prvobitno bila pod sumnjom da je učestvovao u podmetanju eksploziva, upućuju na to da se radilo o izvršenju krivičnog djela mučenje, od strane službenih lica, za koje je zaprijećena kazna zatvora od jedne do 8 godina, odnosno kvalifikovanog oblika krivičnog djela iznuđivanje iskaza praćeno teškim nasiljem, za koje je zaprijećena kazna zatvora od dvije do deset godina zatvora, pa Akcija za ljudska prava očekuje da nadležno državno tužilaštvo ta djela i adekvatno kvalifikuje.

Kako su saopštili iz HRA, u slučajevima sve trojice koji su prijavili policijsko zlostavljanje u istrazi “bombaških napada”, nadležni državni tužioci još uvijek sprovode izviđaj, iako je od podnošenja prijava prošlo više od 13 mjeseci.

- Šest mjeseci se čekalo da se odredi vještačenje tjelesnih povreda na tijelu Jovana Grujičića, iako je HRA blagovremeno upozorila i tadašnjeg vrhovnog državnog tužioca Ivicu Stankovića da vještačenje tjelesnih povreda na tijelu Grujičića neophodno hitno preduzeti. Nikada niko od podnosilaca prijava nije psihološki vještačen u vezi navoda o zlostavljanju. Takvi propusti u cjelini krše međunarodni standard djelotvorne istrage navoda o torturi. Ponavlja se ista priča koju smo već vidjeli sa mučenjem Aleksandra Pejanovića u policijskoj “Betonjerci”, sa Martinovićem, Zlatarskom ulicom - piše u saopštenju.

Prema njihovim riječima, ovi predmeti se očigledno ne smatraju hitnim, protivno pristupu koji za suzbijanje mučenja zahtijevaju međunarodni standardi ljudskih prava.

Podsjetili su da je julu prošle godine Tužilačkom savjetu podnijeza pritužba na rad nadležnih državnih tužilaca zbog toga što nisu djelotvorno sprovodili istragu u predmetu Jovana Grujičića i saopštila da je taj savjet tu pritužbu odbacio bez obrazloženja u novembru prošle godine.