DRAGAN ŠOĆ / -DAN

Šoć: Đukanović nije dužan da odluku uskladi sa zakonom, od objedinjavanja izbora nema ništa

Nijednim zakonom se ne može niti skratiti niti produžiti mandat Skupštine. Mandat je definisan Ustavom, koji jasno kaže pod kojim uslovima se mandat nekoj skupštini može produžiti, pojašnjava Šoć

Advokat i bivši ministar pravde Dragan Šoć kazao je za "Dan" da nedavno usvojene dopune Zakona o lokalnoj samoupravi kojim je predviđeno održavanje svih lokalnih izbora u jednom danu ne obavezuje predsjednika države Mila Đukanovića da ih uskladi sa odlukom koju je donio krajem prošlog mjeseca da se izbori u Beranama i Ulcinju održe 27. marta. Šoć pojašnjava da je tim izmjenama predviđeno i produženje mandata za nekoliko skupština opština, što, kako ističe, nije realno jer se zakonom ne može ni skratiti ni produžiti mandat skupštine.

– Zakon se ne usaglašava sa odlukom i smatram da Đukanović nije dužan da odluku uskladi sa zakonom jer je odluku o održavanju izbora u dvije opštine donio mnogo prije nego što je zakon usvojen. Zakon ne važi unazad nego unaprijed, a i nijednim zakonom se ne može produžiti mandat nijedne skupštine, bilo na lokalnom, bilo na državnom nivou, ako nisu stvoreni ustavni uslovi za to. Za mene tu nema dileme. Ustav je veoma precizan i kaže da mandat skupštine traje četiri godine, osim ako se desi ratno ili drugo stanje koje onemogućava normalne održavanje izbora – kazao je Šoć.

On je naglasio da se nijednim zakonom ne može ni skratiti ni produžiti mandat skupštine, da je mandat definisan Ustavom, koji jasno kaže pod kojim uslovima se mandat nekoj skupštini može produžiti.

– Mandat skupštine se uvijek može skratiti jer je to stvar dogovora onih koji čine tu skupštinu, a ne zakona, ali se ne može produžavati. Jer, ako bi se moglo produžavati, onda bi i skupština mogla da donese zakon da produži sebi mandat. Svaka skupština je autonomna u granicama svoje nadležnosti i oni mogu da donesu odluku o skraćenju mandata, nezavisno od toga ko šta misli. Na primjer, prošle godine je produžen mandat Skupštini opštine Tivat zbog situacije za pandemijom izazvanom korona virusom. Ali to mora da se konstatuje, utvrdi, proglasi, pa da se onda na osnovu proglašenja- konstatacije takvog stanja donese odluka da se produži mandat skupštine opštine, odnosno Skupštine Crne Gore. To su elementarne ustavne stvari koje moraju da se poštuju i nikakav zakon ih ne može promjeniti. Kao što ne može skupština zakonom da produži sebi mandat mimo Ustava – rekao je Šoć.

Nije realno da se svi izbori uvijek održavaju u istom danu

Dragan Šoć kaže da je proteklih dana često čuo rečenicu da je važno da se svi lokalni izbori održe u istom danu.

– Zašto je važno da se održe u istom danu? Pa u Crnoj Gori se dešavaju makar raznorazne stvari – da u jednoj opštini bude kriza pa joj se skrati mandat, da u drugoj bude nešto drugo, pa zašto ne pustiti da sve ide svojim tokom? Zato nije realno da se svi izbori uvijek održavaju u istom danu. U konkretnom slučaju, Đukanović se ponaša u skladu sa Ustavom. Ima rokove do kad treba da raspiše izbore i on je to uradio – pojašnjava Šoć.

Nedavno usvojene dopune Zakona o lokalnoj samoupravi predviđaju objedinjavanje 14 izbornih procesa u istom danu, kada se održavaju i lokalni izbori u Glavnom gradu. Po tom zakonu bi se izbori koji su već zakazani krajem marta odložili, a u tri opštine bi se produžio mandat lokalnim parlamenta.

On pojašnjava da bi produživanje mandata mimo Ustava otvorilo mogućnost zloupotreba.

– Može da se skrati mandat, ali ne može da se produži jer bi to otvorilo mogućnost zloupotrebe i onda se postavlja pitanje čemu onda pisanje o tome da mandat traje četiri godine i čemu onda norme da se mandat može produžiti pod određenim uslovima. Ispada sad da je neko sjeo i rekao hajde da ovima produžimo mandat, a ovima skratimo da bismo uklopili izbore u jednom danu jer nekome tako odgovara. Ne može. Postoji Ustav i pravila koja se moraju poštovati, odgovaralo to nekom ili ne. Teško da ćete i u jednom parlamentu – zvao se on Sobranje, Sabor, Narodna skupština, Bundestag... – naći da je produžio sebi mandat. Nećete sigurno jer je to nemoguće. Nemoguće je jer bi to značilo da otvarate mogućnost diktaturi. To je Adolf Hitler uradio u Njemačkoj `33. godine i Njemci su se opametili od tada i niko više to nije pokušao da uradi – kazao je Šoć.