Svjetski dan pozorišta koji se obilježava 27. marta obilježiće se danas i u Crnoj Gori izvođenjem pozorišnih komada, na profesionalnim i amaterskim scenama.

U Podgorici, Crnogorsko narodno pozorište će večeras od 20 časova na matičnoj sceni izvesti predstavu "Jerma", Sajmona Stouna, u režiji Ane Tomović. Gradsko pozorišta obilježiće ovaj datum izvođenjem predstave s Večernje scene "Nadpop Kojović", koju je uradilo u koprodukciji s budvanskim "Grad teatrom". Komad je nastao po tekstu i u režiji Vide Ognjenović, a igra večeras od 20 časova u velikoj sali KIC "Budo Tomović". Poruku Međunarodnog teatarskog instituta koju je ove godine napiso Jun Fose, pred igranje će pročitati Branka Femić Šćekić.

Norveški nobelovac, prozaista i dramaturg Jun Fose, u poruci naslovljenoj "Umjetnost je mir", navodi da je svaki čovjek kao i svi ostali, a da je pritom i jedinstven, i da njegovu posebnost čini njegov duh ili njegova duša. Fose ističe da je ovaj paradoks proistekao iz našeg postojanja. Jer, podsjeća, paradoks je i spoj ljudskog tijela i duše, onog prizemnog, opipljivog, s onim što prevazilazi materijalne, zemaljske granice.

Iz predstave „JERMA”

-foto: duško miljanić

– Umjetnost, dobra umjetnost, uspijeva da na svoj predivni način poveže nešto potpuno jedinstveno sa univerzalnim. Omogućava nam da drugačije, strano, moglo bi se reći, razumijemo kao univerzalno. Time umjetnost ruši granice između jezika, geografskih regiona i zemalja. Na taj način spaja ne samo ono što je karakteristično za svakog od nas, već i karakteristike grupa, svake nacije. Umjetnost ne čini to izjednačavajući naše razlike i čineći nas sve istima, već, naprotiv, pokazujući nam nešto što je drugačije od nas, neobično ili strano. Sva dobra umjetnost sadrži upravo to: nešto strano, što ne možemo u potpunosti da razumijemo, a u neku ruku, ipak i razumijemo. Ona sadrži, da tako kažemo, tajnu. Nešto što nas fascinira i gura preko naših granica, stvarajući pri tome izvrsnost koju sva umjetnost mora da sadrži u sebi, ali i do koje mora da nas dovede - kaže Fose.

A, umjetnost je i najbolji način da se suprotnosti spoje, navodi Fose. To je, dodaje, suprotno od metoda nasilnih sukoba, ratova, koji destruktivno teže uništenju svega stranog jer ga potaknuti animalnim instinktom vide kao pretnju sopstvenog postojanja. Zato je rat i borba protiv onog nečeg jedinstvenog u svima nama, borba protiv umjetnosti, dodaje Fose.

– Spajajući posebno i univerzalno i izražavajući to u umjetnosti: ne eliminišući njenu specifičnost već je naglašavajući, dopušta da ono što je strano i nepoznato jasno zasija. Rat i umjetnost su suprotnosti, baš kao što su rat i mir suprotnosti – jednostavno je. Umjetnost je mir - poručuje Fose.