Šefica Kancelariјe SZO u Crnoј Gori dr Mina Braјović upozorava da rezultati nedavno sprovedene studije (Case investment study) potvrđuju da duvan budžet Crne Gore košta približno 307 miliona eura godišnje ili 7,3% BDP-a, a odnese više od 2.000 ljudskih života. Ona ističe da snažna preporuka SZO u skladu sa ratifikovanom Konvencijom za kontrolu upotrebe duvana jeste potpuna eliminacija duvanskog dima iz svakog zatvorenog javnog i radnog prostora. Okruženje bez duvanskog dima sprečava započinjanja pušenja i ima pozitivan uticaj na odvikavanje od pušenja, smanjenje obolijevanja i smrtnosti zbog pušenja, čime se smanjuju troškovi po budžet za liječenje oboljelih zbog pušenja.
Prema podacima koјi su saopšteni prošle sedmice povodom obilježavanja Svјetskog dana borbe protiv duvanskog dima, u Crnoј Gori puši više od 35 odsto stanovnika. Cigarete konzumira i 29 odsto petnaestogodišnjaka i šesnaestogodišnjaka.
Na pitanje čijem "džepu" smeta, a čije zdravlje čuva zabrana upotrebe duvana u javnim zatvorenim prostorima, Mina Braјović ističe da "postoji više razloga zašto se duvanska industrija sa svojim `satelitima` okomila na planove Vlade CG da uvede rigoroznije mjere kontrole upotrebe duvana, ali i nikotinskih proizvoda",.
– Naime, zabrana upotrebe duvana u javnim zatvorenim prostorima je put denormalizacije upotrebe i smanjivanja vizibiliteta njihovih toksičnih proizvoda. Rezultati studija ukazuju da zabrana upotrebe duvana u zatvorenom prostoru ima pozitivan efekat na učestalost pušenja u populaciji mladih osoba, upozorava Braјović.
Ona navodi da su obmane i manipulacije manir duvanske industrije i njihovih lobista, koji ulažu milijarde dolara u marketing kako bi sačuvali svoju imperiju i bezobzirno generisali profit.
– Svjedoci smo da lobisti i promoteri interesa duvanske industrije plasiraju neutemeljene teze ne samo o "mišijem švercu" već i o "pragmatičnim rešenjima" koja predviđaju zone za pušače u javnom zatvorenom prostoru. Iskustva iz Finske i drugih zemalja potvrđuju da djelimična zabrana upotrebe duvanskih proizvoda nije efikasno rešenje. Ovakva rešenja ne sprečavaju prodiranje duvanskog dima u druge prostorije, i kao takva, štete zdravlju ali i međunarodnom imidžu zemlje jer predstavljaju kršenje ratifikovane Konvencije o kontroli upotrebe duvana, napominje Braјović.
Prema njenim riјečima, početna premisa za svakog odgovornog kreatora politike u razmatranju mjera kontrole upotrebe duvana treba da bude činjenica da duvanski dim, koji sadrži više od 7.000 hemijskih materija, uključujući stotine hemikalija koje su toksične i 70 hemikalija koje izazivaju kancer, ubija.
– Godinama su rađene studije na globalnom nivou, koje potvrđuju nedvosmisleno da je duvanski dim povezan sa obolijevanjem od malignih bolesti, sa bolestima srca i krvnih sudova i disajnih puteva. Međunarodna agencija za istraživanje kancera je još 2004. god. klasifikovala duvanski dim kao karcinogen (grupa 1).Od duvana umiru i oni za koje pušenje nije bio stvar izbora. U svijetu, pasivno pušenje predstavlja trinaesti vodeći uzrok umiranja i odgovorno je za više od 10% svih smrtnih slučajeva izazvanih duvanom, kaže Braјović.
Prema riјečima Braјović, svjedoci smo da je tržište preplavljeno i elektronskim cigaretama sa nikotinom, koјe izazivaјu zavisnost i štetne su po zdravlje, zbog čega su zabranjene u 12 zemalja u Evropi u javnom zatvorenom prostoru.
