Traže manju normu časova / -IVAN PETROVIC - IPE

Reforma srednjeg obrazovanja na čekanju

Mi profesori iz vrtića, osnovnih i srednjih škola, sa fakulteta, i pored skraćenih časova i onlajn nastave, ne možemo ni da zamislimo da bismo sebi dozvolili da realizujemo jedva 30 odsto od planiranog programa, kaže Olivera Leković iz Prosvjetne zajednice

Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta od 11 strateških programa za pristupanje Evropskoj uniji za razvoj tih oblasti realizovalo je manje od trećinu (27,3 odsto), među kojima i program razvoja opšteg srednjeg obrazovanja i Stretagiju razvoja visokog obrazovanja, navodi se u izvještaju Vlade. Predstavnici Sindikata prosvjete i Prosvjetne zajednice ističu da su sve reforme i izmjene zakona bez učešća nastavnika osuđene na neuspjeh. Upozoravaju da je praksa pokazala da su dosadašnje izmjene propisa iz oblasti obrazovanja usvajane bez potrebne analize i sprovedene javne rasprave.

– Nije realizovan Program razvoja opšteg srednjeg obrazovanja u Crnoj Gori (2021- 2023), s Akcionim planom za 2021-2022. godinu. Strategija razvoja visokog obrazovanja u Crnoj Gori za period 2021-2025, s Akcionim planom 2021-2022. godine. Program cjeloživotnog karijernog vođenja i savjetovanja 2021-2023, s Akcionim planom za 2021-2023. Zakon o visokom obrazovanju, Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o priznavanju inostranih obrazovnih isprava i izjednačavanju kvalifikacija. Programom pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji 2021 -2023 (PPCG 2021-2023), planirana je realizacija ukupno 13 obaveza (devet u strateškom i 4 u zakonodavnom okviru) u drugom, trećem i četvrtom kvartalu 2021, od čega su realizovane ukupno tri obaveze iz strateškog okvira – navodi se u izvještaju.

Sporne smjene direktora

Leković navodi da su u toku 2021. imali problem prilikom stupanja na snagu Izmjena i dopuna Opšteg zakona o obrazovanju i vaspitanju 27. maja 2021, konkretno član 153 koji se odnosi na izbor direktora u svim javnim ustanovama u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

– Imajući u vidu da primjena navedene norme za posledicu ima lišavanje funkcije nosilaca javnih ovlašćenja, bez prethodnog dovođenja u pitanje njihovih sposobnosti. Tada se desilo u julu, u dva dana, ono čuveno razrješavanje oko 250 direktora škola i postavljanje novih v.d. direktora od kojih je većina i danas na toj funkciji – kaže Leković.

Predsjednik Gradskog odbora Sindikata prosvjete Jovan Drašković kazao je za "Dan" da bilo kakav program razvoja ili reforme obrazovanja, ili izmjena zakona su unaprijed osuđeni na neuspjeh, ako u njihovom koncipiranju i razradi ne budu učestvovali oni koji će da ih primjenjuju u učionici.

– Nastavnici! I to ne simbolički, već kao najvažniji sudionici promjena. Koliko znam, nije se još uvijek krenulo u izmjenu zakona. SPCG je inicirao da se počne sa procedurom, formiranjem radnih grupa, javnom raspravom. Za taj postupak je potrebno vrijeme. Da nam se ne bi desilo, kao sa izmjenama zakona o obrazovanju iz prošle godine, donesenih u Skupštini, na inicijativu poslanika i pojedinaca, bez javne rasprave i analize posledica. A posledica negativnih je puno. Stalno upozoravamo, moraćemo još i više, bez uključenosti prosvjetnih radnika, bez iskrenog socijalnog dijaloga, bez pregovora i saradnje sa Sindikatom prosvjete, nema istinskih reformi i onoga što je svima cilj – kvalitetno obrazovanje – ističe Drašković.

Predstavnica Prosvjetne zajednice Olivera Leković kazala je za "Dan" da uvidom u Izvještaj o realizaciji Programa pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji 2021-2023, za 2021. godinu imamo veoma niske procente kad je u pitanju realizacija obaveza i strateških dokumenata koji su bili zadatak Ministarstva prosvjete, kulture, nauke i sporta.

– Situacija u MPNKS je sledeća: planirano 17 obaveza predviđenih PPCG, realizovano 5, nerealizovano 12, procenat izvršenja 29,4 odsto, planirano 11 strateških dokumenata, realizovano 3, nerealizovano 8, procenat izvršenja 27,3 odsto. Ne možemo a da ne budemo iznenađeni i zabrinuti pri spoznaji da nam se obrazovanje u srednjim školama i na fakultetima odvija bez strategija, programa i akcionih planova. Zabrinjava i podatak da je učinak pri realizaciji Programa pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji 2021-2023 u odnosu na druga ministarstva najniži upravo u Ministarstvu prosvjete, nauke, kulture i sporta. Nadamo se da će odgovorni što prije uvidjeti ovaj problem i ukloniti uzroke jer već teče 2022. godina, a obrazovni sistem trpi. Mi profesori iz vrtića, osnovnih i srednjih škola, sa fakulteta, i pored skraćenih časova i onlajn nastave, ne možemo ni da zamislimo da bi sebi dozvolili da realizujemo jedva 30 odsto od planiranog programa. Za tako nešto ne bi postojalo opravdanje, a loše posledice za učenike bi bile nemjerljive – kaže Leković.