Nova era svemirskih istraživanja se približava, američka i kineska svemirska agencija najavljuju skore misije do Mjeseca, a sve više se govori i o putovanju do Marsa, pa naučnici razmatraju koliko negativno kosmos može da utiče na imuni sistem astronauta, piše Space.com.
Tim naučnika sa Instituta Karolinska u Švedskoj pogledao je kako mikrogravitacija utiče na T-ćelije kod kosmičkih putnika, prenosi Avaz.
T-ćelije su podvrsta bijelih krvnih zrnaca, nazvanih limfociti, koje su ključne za borbu sa bolestima u tijelu. Rezultati naučnika mogli bi da objasne bilo kakve promjene u T-ćelijama astronauta tokom boravka van Zemlje i nakon povratka. Dugoročne promjene mogle bi da dovedu do toga da one postanu manje aktivne i manje efikasne u borbi s infekcijama, što bi učinilo astronaute ranjivim.
Svemirske agencije moraće o tome da brinu kada počnu da šalju ljude na dalja putovanja. NASA, primjera radi, već planira slanje posada do Mjeseca već 2025., a razmatra se čak i mnogo duže i zahtijevnije putovanje do Marsa poslije 2030.
- Ako želimo da astronauti sigurno učestvuju u svemirskim misijama, moramo da razumijemo kako je njihov imuni sistem pogođen i da nađemo način da to preokrenemo. Sada smo u mogućnosti da ispitamo šta se dešava T-ćelijama, koje su ključna komponenta iz imunog sistema, kada se ljudi nalaze u bestežinskom stanju – rekla je Lisa Vestberg, vođa tima i istraživač Sektora za mikrobiologiju, tumor i ćelijsku biologiju Instituta Karolinska, u saopštenju.
Umjesto da provode eksperimente u svemiru, Vestberg i njen tim su „doveli svemir do Zemlje“. Oni su koristili vodene krevete da prevare tijelo da misli da je u stanju bez gravitacije. Osmoro zdravih ljudi nalazilo se u tom stanju tokom 3 sedmice, a onda im je analizirana krv poslije 7, 14 i 21 dan od početka eksperimenta, a zatim i sedam dana nakon završetka, prenosi Nauka.rs.
Otkriveno je da su se T-ćelije ispitanika mijenjale tokom eksperimentalnog perioda. Promjena genske ekspresije značajno je promijenjena poslije 7 i 14 dana u bestežinskom stanju, ali je najviše promjena bilo poslije 14 dana. Geni T-ćelija ušli su u stanje manje zrelosti, što znači da su se ponašali kao da se nisu susreli sa bilo kojim virusom ili drugom bolešću. To je nešto što bi moglo da ima negativne zdravstvene implikacije.
- T-ćelije su počele da liče na takozvane naivne T-ćelije, koje se nisu susrele s uljezima. To bi značilo da im treba više vremena da bi se aktivirale i samim tim da su manje efikasne u borbi sa ćelijama tumora i sa infekcijama – rekao je Karlos Galardo Dod, koautor studije i doktorant na Institutu Karolinska, navedeno je u saopštenju.
Poslije 21 dana u bestežinskom stanju, T-ćelije su se adaptirale na to, a genska ekspresija se vratila na normalu. Ipak, 7 dana nakon završetka eksperimenta, originalne promjene su se vratile. Tim naučnika sada pokušava da dodatno ispita uticaj bestežinskog stanja na T-ćelije, a njihova studija je objavljena u žurnalu Science Advances.
