- Ako uzmemo u obzir brojku od preko 700 sudskih vještaka u Crnoj Gori, čiji spisak uredno ažurira Ministarstvo pravde, postavlja se pitanje kako se vodi kontrola njihovog odabira i rada, ako je, prema analizi Svjetske banke, mišljenje 52,9 odsto sudija i 69,5 odsto tužilaca da nedostatak kvalifikovanih vještaka iz određenih oblasti negativno utiče na kvalitet i efikasnost suđenja - naveli su iz CEGAS-a.
Kako su istakli, samo podatak da je u periodu od 2017. do 2022. godine razriješen samo jedan sudski vještak, a da je 2023. predat samo jedan predlog za razrješenje sudskog vještaka, dovoljno može govoriti o kontrolnoj ulozi Komisije za vještake, koju po Zakonu o sudskim vještacima čine jedan član iz reda sudija, jedan član iz reda državnih tužilaca, dva člana iz reda sudskih vještaka i jedan član iz organa državne uprave nadležnog za poslove pravosuđa.
- Uočili smo i da su različiti načini praćenja isplate, angažovanja, a onda i načina odabira sudskih vještaka, kako od sudstva, tako i od strane tužilaštva u crnogorskom pravosuđu. Ako od ukupnog broja sudskih vještaka, koji se nalaze na ažuriranom spisku sudskih vještaka Ministarstva pravde, imamo angažovanih svega 34,7 odsto u 2023.godini, nejasno je šta se dešava sa onih 65,3 odsto - kazali su iz ove NVO.
Oni su, uz saradnju sa Udruženjem sudskih vještaka, uočili da je i jedna od potencijalnih nejasnoća i problema to da sudski vještaci, kako nijesu u zakonskoj obavezi da pripadaju Udruženju sudskih vještaka, nemaju veliki broj učlanjenja članova u ovo udruženje, pa im tako pripada svega 25,4 odsto članova Udruženja od ukupnog broja sudskih vještaka u Crnoj Gori.
Ističu da je angažovanje CEGAS-a, na polju sudskih vještaka, pored saradnje sa Udruženjem sudskih vještaka, Ministarstva pravde i Tužilačkog savjeta, naišlo na odgovor Sudskog savjeta da je on nenadležan za pitanja koja se odnose na rad sudskih vještaka od 2016. godine, kada je stupio na snagu Zakon o sudskim vještacima, bez obzira na činjenicu da se preko Opšte sjednice Vrhovnog suda delegira jedan član Komisije za vještake.
- Iako u Komisiji za vještake jedan od članova i jeste iz reda sudija koji se imenuje na predlog Opšte sjednice Vrhovnog suda Crne Gore, a predsjednik iste se imenuje iz reda sudija ili državnih tužilaca, dok postupak razrješenja upravo podnosi predsjednik suda, rukovodilac državnog tužilaštva, starješina drugog organa koji vodi postupak, sudija i državni tužilac u čijem predmetu je postupao vještak, nejasno je pozivanje na nenadležnost od strane Sudskog savjeta za način funkcionisanja cjelokupnog polja sudskih vještaka - navode iz ove nevladine organizacije.
CEGAS smatra da se zajedničkim naporima svih aktera pravosuđa, kao i ministra pravde i Udruženja sudskih vještaka, uz zainteresovani civilni sektor i javnost, ovo pitanje jedino valjano može riješiti.
