Osnovni sud u Podgorici je 17. aprila donio presudu kojom je utvrdio da prekid rada prosvjetnih radnika nije organizovan u skladu sa odredbama Zakona o štrajku zbog jednostranog donošenja akta o minimumu procesa rada. To je juče saopštila savjetnica za odnose sa javnošću Osnovnog suda u Podgorici Nina Lalatović. Potpredsjednik Sindikata prosvjete Crne Gore i predsjednik podgoričkog prosvjetnog odbora Jovan Drašković kazao je za "Dan" da će SPCG pred Višim sudom nastaviti sa odbranom svojih sindikalnih i ljudskih prava, i očekuju da će biti uvažene sve one činjenice koje nijesu pred prvostepenom sudskom instancom.

Osnovni sud utvrdio: Štrajk prosvjetara bio nezakonit

Sindikalci su i ranije saopštavali da bi organizatori, odnosno 47 članova glavnog odbora, koji su činili i štrajkački odbor, u slučaju sudske odluke da je štrajk organizovan nezakonito mogli da dobiju i otkaz. SPCG je 18. februara organizovao štrajk u vaspitno-obrazovnim ustanovama, a pozivu na obustavu nastave odazvala se većina zaposlenih. Trodnevni štrajk je okončan nakon što su sindikalci prihvatili ponudu premijera Milojka Spajića o povećanjanju plata od 1. jula za 10 odsto, odnosno 17 odsto neto od septembra. Vlada je krajem decembra 2023. godine saopštila da nema uslova za rast januarskih zarada za 10 odsto, prema Granskom kolektivnom ugovoru za prosvjetu.

U obrazloženju presude Osnovnog suda navodi se da akt o utvrđivanju minimuma procesa rada u pravno-tehničkom smislu predstavlja zaseban akt, koji se donosi apriori, kako bi preventivno egzistirao u pravnom životu u slučaju nastanka okolnosti koje bi za posledicu imale organizovanje štrajka u sektoru javnog obrazovanja, i u materijalno-pravnom smislu predstavlja temelj za donošenje zakonite odluke o stupanju u granski štrajk, pri čemu ovlašćenje da u tom pravcu pregovaraju i postignu sporazum imaju nadležni organ državne uprave, reprezentativno udruženje poslodavaca i reprezentativnog sindikata, odnosno Arbitražno vijeće Agencije za mirno rješevanje radnih sporova.

– Kada se navedeno dovede u vezu sa činjenicom da je Akt o minimum procesa rada donijet jednostrano od strane tuženog, dolazi se do zaključka da je donijet na način koji nije u skladu sa određenjem iz čl. 23 Zakona o štrajku, a što ga čini nezakonitim. Po ocjeni suda, Štrajkački odbor Sindikata prosvjete Crne Gore donoseći Akt o minimumu procesa rada za vrijeme granskog štrajka u oblasti obrazovanja nije ispoštovao odredbe Uredbe o minimumu procesa rada i načinu njegovog obezbjeđivanja u ustanovama javnog obrazovanja, koja je bila na snazi u vrijeme donošenja Odluke od 22.1.2024.godine, i Akta o minimumu procesa rada od 7.2.2024.godine, kao sastavnog dijela navedene odluke –navodi se u saopštenju podgoričkog Osnovnog suda.

Drašković je u izjavi za "Dan" ukazao da se iz saopštenja vidi da se i sud poziva na Uredbu o minimumu procesa rada iz 2006.godine, kojom je ukinuto pravo na štrajk u obrazovnim ustanovama u Crnoj Gori.

– Za sud je nebitno to što je ta uredba u suprotnosti sa Zakonom o štrajku iz 2015. godine, i to po više osnova. Za sud je nebitno i to što je Ministarstvo prosvjete punih devet godina odbijalo da pokrene donošenje novog akta o minimumu procesa rada, na šta je bilo obavezno po zakonu. Za sud je nebitno i to što u obrazovnim ustanovama nisu postojali pojedinačni akti o minimumu procesa rada. I mnogo toga je još nebitno za Osnovni sud u Podgorici. Nadamo se da će sve ove činjenice biti bitne za Viši sud – istakao je Drašković.