Znojenje je od vitalnog značaja za regulisanje tjelesne temperature i rashlađivanje. Ono nam pomaže da izbjegnemo toplotni udar i toplotnu iscrpljenost, što u rijetkim slučajevima može da bude smrtonosno.
- Kako unutrašnja temperatura tijela počinje da raste, hipotalamus, mali region u vašem mozgu, govori ekrinim znojnim žlijezdama po cijelom tijelu da počnu da vas rashlađuju tako što proizvode znoj, kaže Abas Kanani, farmaceut sa Chemistclick.co.uk., prenosi N1.
Šta uzrokuje prekomjerno znojenje?
Svi imamo sličan broj znojnih žlijezda, od dva do četiri miliona, ali neke su aktivnije od drugih iz više razloga.
Tjelesna težina
Farmaceut kaže da osobe koje imaju veću tjelesnu težinu imaju tendenciju da generišu više toplote i više se znoje.
Mišićna masa takođe proizvodi više toplote nego masti, tako da dvoje ljudi koji mogu da imaju istu tjelesnu težinu mogu da imaju veoma različite stope znojenja“, dodaje on.
Hormoni
Za to mogu biti krive fluktuacije, kao što je to slučaj tokom trudnoće ili perimenopauze i menopauze.
„Jedan primjer su talasi vrućine, gdje pad estrogena može da dovede do toga da žlijezde oslobađaju veće količine drugih hormona koji utiču na termostat mozga i izazivaju fluktuaciju tjelesne temperature i znojenje“, objašnjava Abas i dodaje da u trudnoći, kao i kod promjena hormona, postoji i povećanje dotoka krvi u kožu sa kojim se treba izboriti.
Poboljšanje nivoa kondicije može da smanji znojenje
Znojenje tokom vježbanja je prirodno, ali ljudi sa nižim nivoom kondicije mogu zapravo više da se znoje jer troše više energije da završe zadatak nego osoba koja je u formi.
Pokušajte da postepeno povećavate količinu vježbanja.
Bolest
Možete se više znojiti kada vam nije dobro, jer se vaš imuni sistem bori protiv bolesti ili infekcije.
Hiperhidroza
Posjetite svog ljekara opšte prakse ako se prekomjerno znojite duže od šest mjeseci
Zašto je znojenje toliko važno za zdravlje?
„Hiperhidroza je stanje do koga dolazi usled prekomjerne stimulacije znojnih žlijezda“, kaže dr Hazim Sadidin, plastični hirurg na klinici „Cadogan“.
Smatra se da pacijenti sa primarnom hiperhidrozom, koja je češća, imaju bazalni nivo proizvodnje znoja viši od normalnog. Dok se sekundarna hiperhidroza javlja zbog osnovnih zdravstvenih stanja, kao što su hormonski poremećaji ili upotreba određenih ljekova, piše The Sun.
Savjeti stručnjaka za osobe koje se više znoje
Pijte tečnost
Može izgledati pomalo čudno piti više tečnosti da biste izbjegli znojenje, ali tečnosti pomažu da vaše tijelo bude hladno, tako da ne mora da se znoji toliko da bi oslobodilo dodatnu toplotu.
„Dehidratacija takođe može dovesti do više znojenja, jer vaše tijelo radi više da bi pravilno funkcionisalo“, kaže lični trener Tom Penn.
Smanjite unos masne hrane
„Hrana bogata mastima može prouzrokovati zagrevanje dok je tijelo obrađuje, što dovodi do povećanog znojenja“, kaže Abas.
Ovo uključuje čips, kolače i prerađeno meso. Dajte prednost maslinovom ulju koje je bogato antioksidansima, lako se vari, podstiče metabolizam i pomaže u regulisanju nivoa znojenja.
Izbjegavajte začinjenu hranu
Kao što možete zamisliti, vruća, začinjena jela mogu učiniti da se više znojite. Ohladite se jogurtom i pređite na voće i povrće sa visokim sadržajem vode.
Probajte lubenicu, grožđe i brokoli da pojačate hidrataciju. Kofein takođe može povećati znojenje, pa pokušajte da ga ne unosite previše.
Spavajte dovoljno
Neka istraživanja su otkrila vezu između nedostatka sna i poremećene regulacije toplote u tijelu.
„Ako loš san utiče na nivo hormona, i obrnuto, može izazvati simptome kao što su talasi vrućine, takozvani valunzi, znojenje i noćno znojenje“, kaže Abas i preporučuje da se potrudite da spavate sedam do devet sati tokom noći.
Okupajte se, prigušite svjetla, izbjegavajte ekrane i zapišite sve što vas možda muči, tako da vam to ne pada na pamet.
Noćno znojenje može biti ozbiljno ako je povezano sa određenim zdravstvenim stanjima (kao što su tuberkuloza, neki karcinomi ili infekcije kostiju), pa ako iznenada doživite novo noćno znojenje, razgovarajte sa svojim ljekarom opšte prakse.
Provjerite nivoe stresa
Stres može dovesti do porasta tjelesne temperature, izazivajući pokretanje znojnih žlijezda – otuda i razlog zašto se dlanovi i stopala mogu znojiti kada ste uplašeni ili uzbuđeni.
„Sporo, duboko udahnite, zadržite dah na nekoliko sekundi, a zatim ga otpustite, može vam pomoći da usporite otkucaje srca i da vas smiri“, kaže Abas.
Odlučite se za pamučnu odjeću
Nosite široku, prozračnu odjeću i izbjegavajte sintetičke tkanine, koje mogu pogoršati znojenje. Najlon nije prozračan i zadržava vlagu i toplotu, zbog čega ćete se vjerovatnije znojiti.
Odjeća na bazi poliestera ima vodootporna svojstva, što znači da ne upija vlagu – zbog toga znoj može ostati zarobljen na vašem tijelu i odjeći“.
Svjetlije boje pomažu da se sunce reflektuje umjesto da ga garderoba apsorbuje, tako da nošenje bijele i krem boje takođe može da vas ohladi.
Prestanite da pušite
Ako vam je bio potreban još jedan razlog da prestanete da pušite, upravo ga imate.
„Nikotin govori vašem tijelu da oslobodi hemijski acetilholin, koji pokreće znojne žlijezde.Takođe podiže tjelesnu temperaturu, otkucaje srca i krvni pritisak“, kaže Abas.