Nakon gotovo 13 godina ispitivanja u kojem je učestvovalo više od 45.000 ljudi, istraživački tim iz Velike Britanije je otkrio vezu između oblika i veličine krvnih sudova mrežnjače i vjerovatnoće da se dobije moždani udar, objavljeno je u časopisu "Heart".
Studija je ispitala podatke o 45.161 osobi starijoj od 55 godina, koje su učestvovale u istraživanju UK Biobank.
Prema rezultatima studije, ispitivanjem oblika i veličine vena i arterija u mrežnjači mogao bi da se predvidi rizik od moždanog udara skoro jednako efikasno kao i tradicionalnim metodama, bez potrebe za invazivnim procedurama. Studija naglašava vezu mrežnjače i mozga, odnosno sugeriše da vaskularna mreža u mrežnjači veoma liči na onu u mozgu.
Istraživači kažu da se jednostavnim skeniranjem mrežnjače može proceniti zdravlje krvnih sudova mrežnjače kako bi se identifikovali potencijalni rizici za vaskularni sistem mozga. Ovo uključuje analizu karakteristika kao što su dužina, prečnik, gustina i grananje retinalnih vena i arterija.
Ispitanici su praćeni 12 i po godina, a njih 749 je doživelo moždani udar. To su uglavnom bili stariji muškarci, pušači koji su već bolovali od dijabetesa, visokog krvnog pritiska i koji su imali nizak nivo "dobrog" holesterola, a to su sve priznati faktori rizika od moždanog udara.
Nakon pregleda slika retine, istraživači su identifikovali specifične promjene koje ukazuju na veći rizik od moždanog udara. To uključuje povećanu dužinu luka i dužinu akorda krvnih sudova mrežnjače, kao i promjene kao što su prečnik i odnos.
Implikacije za prevenciju moždanog udara
Da bi ovo dalje istražili, izmerili su 30 indikatora u pet kategorija retinalne vaskularne "arhitekture". Ukupno je uključeno 118 mjerljivih vaskularnih indikatora mrežnjače, od kojih je 29 značajno povezano sa rizikom od prvog moždanog udara nakon prilagođavanja tradicionalnim faktorima rizika.
Autori studije ističu potencijal skeniranja mrežnjače kao neinvazivnog alata za ranu procjenu rizika od moždanog udara. Dalja istraživanja bi mogla da utru put za integraciju takvih skeniranja u rutinske zdravstvene preglede kako bi se identifikovali i riješili rizici od moždanog udara prije nego što se simptomi pojave.
Ovaj "vaskularni otisak mrežnjače", čak i kada se kombinuje samo sa godinama i polom, bio je jednako dobar kao i upotreba tradicionalnih faktora rizika samo za predviđanje budućeg rizika od moždanog udara, pokazali su nalazi.
Ipak, istraživači su napomenuli da se rezultati istraživanja možda ne odnose na različite etničke grupe, jer su većinu testiranih činili bjelci.
Inače, moždani udar pogađa oko 100 miliona ljudi širom svijeta i svake godine ubije 6,7 miliona, istakli su istraživači. Većina slučajeva je uzrokovana promjenljivim faktorima rizika, kao što su visok krvni pritisak, visok holesterol, loša ishrana i pušenje.
