Tokom 2024.godine registrovana su 83 samoubistva, a za devet mjeseci ove 52. Stručnjaci kažu da se bilježi porast anksioznih poremećaja i depresivnih stanja sa suicidnim ponašanjem.

Psihijatar u Kliničkom centru Crne gore dr Aleksandra Ražnatović upozorila je da je mentalno zdravlje našeg stanovništva veoma narušeno jer je mnogo negativnih uticaja.

– Bilježi se porast anksioznih poremećaja, depresivnih stanja sa suicidnim ponašanjem, zatim bolesti zavisnosti, kao i raznih psihotičnih poremećaja. Uzroci su brojni. Mnogo je svakodnevnog nasilja, i verbalnog i fizičkog, na ulici, u saobraćaju, u školi, porodici, na društvenim mrežama. Tu je i vršnjačko nasilje, tragedije, lični problemi, ekonomsko-socijalni faktori, politička nestabilnost itd. I sve to ostavlja posljedice – kazala je Ražnatović za Radio Crne Gore.

Iz Akcije za ljudska prava (HRA) ocjenjuju da u Crnoj Gori mentalno zdravlje i dalje nije adekvatno obezbijeđeno kao ljudsko pravo, iako je riječ o jednom od najvećih javnozdravstvenih i društvenih izazova. Zanemarivanje problema mentalnog zdravlja ima ozbiljne posljedice po društvo, uključujući porast samoubistava, nasilja i porodičnih problema koji naročito pogađaju djecu. HRA poziva nadležne institucije da hitno obezbijede dostupne, besplatne i trajne servise podrške u svim opštinama, zaposle i zadrže stručnjake, primijene postojeće programe i aktivno uključe zajednicu u borbu protiv stigme.

– Crna Gora se i dalje nalazi među zemljama sa najvišom stopom samoubistava u Evropi. Tokom 2024. godine registrovana su 83 samoubistva, a u 2025. do sada 52. Istovremeno, sistem podrške ostaje nedovoljno razvijen: nacionalni registar mentalnih poremećaja ne postoji, servisi podrške u zajednici su ograničeni, a broj stručnjaka u ovoj oblasti je nedovoljan. Tako, na primjer, u Jedinici za mentalno zdravlje na Cetinju svakodnevno pomoć potraži i do 20 osoba, što pokazuje koliko je potreba za podrškom velika – ukazali su iz HRA.

Kako ističu, revizija Strategije zaštite mentalnog zdravlja u Crnoj Gori 2019–2023. pokazala je da 76 odsto planiranih aktivnosti nikada nije sprovedeno, a sprovedene mjere nisu dale vidljive rezultate.

– Tokom čitave 2024. godine država je bila bez važećeg strateškog dokumenta, dok je novi Program za unapređenje mentalnog zdravlja za period 2025–2026. usvojen tek u maju 2025. godine – istakli su iz HRA.

Oni pozivaju nadležne institucije da hitno obezbijede dostupne, besplatne i trajne servise podrške u svim opštinama, zaposle i zadrže stručnjake, primijene postojeće programe i aktivno uključe zajednicu u borbu protiv stigme.