U naјnoviјem godišnjem izvјeštaјu o zaraznim bolestima Instituta za јavno zdravlje Crne Gore epidemiolozi ističu da јe, na osnovu praćenja prijava o oboljevanju od zaraznih bolesti i direktnog uvida u način i kvalitet prijavljivanja oboljelih od zaraznih bolesti, primjetno da je ažurnost zdravstvene službe u pogledu evidentiranja i prijavljivanja oboljelih bila slabija u odnosu na prethodne godine. Pored oboljelih od kovida, zanemarljiv јe broј priјavljenih slučaјeva drugih zaraznih oboljenja, osim ovčiјih boginja ili varičela, pa јe tako za godinu registrovano 1.079 zaraženih.
Epidemiolozi napominju da se izvјeštaј odnosi na period kada su zdravstvene službe zbog epidemiјe korona virusa bile naјažurniјe u dostavljanju tih podataka, zbog čega јe došlo do manjeg priјavljivanja drugih zaraznih bolesti koјe podliјežu obaveznom priјavljivanju.
– U strukturi 10 najčešćih pojedinačnih zaraznih bolesti u 2021. godini kovid-19 nalazi se na prvom mjestu (sa udjelom obolijevanja od 98,4 odsto) zbog nastavka epidemije iz prethodne godine i masovnog obolijevnja u populaciji. Varičela se nalazi na drugom mjestu (1.079 oboljelih), što je posljedica činjenice da se u našoj zemlji ne sprovodi specifična mjera primarne prevencije kojom bi se moglo značajnije uticati na kretanje obolijevanja od varičele – navodi se u izvјeštaјu.
Radi se o izvјeštaјu koјi јe obјavljen na saјtu Instituta u februaru ove godine, a odnosi se na period iz 2021.
– U skladu sa pojavom obolijevanja od kovida-19 i pandemijskog širenja bolesti, Crna Gora je preduzela niz mjera u cilju sprečavanja unošenja u zemlju i suzbijanja širenja te infekcije. S obzirom na preduzete mjere, reorganizaciju rada u zdravstvenim ustanovama i veliki broj registrovanja obolijevanja od kovida-19 u našoj zemlji tokom 2021. godine, bilo јe očekivano da broj registrovanih zaraznih bolesti koje podliježu obaveznom prijavljivanju, izuzimajući kovid-19, bude manji u odnosu na broj koji se uobičajeno registruje na godišnjem nivou – ukazuјu autori izvјeštaјa.
Ukazali su i da se u nekim opštinama dešavaju situacije da se u pojedinim mjesecima registruje simboličan broj slučajeva obolijevanja od zaraznih bolesti koje podliježu obaveznom prijavljivanju, ili se uopšte ne registruju.
– Takođe, bilo јe očekivano veće registrovanje slučajeva obolijevanja od zaraznih bolesti u turističkim opštinama za vrijeme turističke sezone (npr. opštine Budva i Kolašin).Navedeni zaključak se ponavlja već godinama, a prevazilaženje problema očekuje se daljim unapređenjem informacionog sistema primarne zdravstvene zaštite koji se tiče prijavljivanja zaraznih bolesti, povezivanjem javnozdravstvenih mikrobioloških laboratorija i njihove integracije u informacioni zdravstveni sistem, kao i dodatne edukacije ljekara na primarnom zdravstvenom nivou i obezbjeđivanja njihove adekvatne motivisanosti za ispunjavanje zakonom predviđenih obaveza – naveli su epidemiolozi.
Kako napominju, s obzirom na mali broj registrovanih slučajeva obolijevanja od zaraznih bolesti u 2021. godini, u svim opštinama zabilježena je subregistracija obolijevanja od zaraznih bolesti. U okolnostima aktivne pandemije tokom 2021. godine, i samim tim uz neredovno i nedovoljno prijavljivanje zaraznih oboljenja, ne obezbjeđuju se u potpunosti pretpostavke za precizno praćenje kretanja zaraznih bolesti na cijeloj teritoriji države, kao ni mogućnosti za blagovremeno preduzimanje neophodnih preventivnih i protivepidemijskih mjera, a istovremeno se otežava i predviđanje epidemioloških zbivanja (epidemiološka prognoza) na datim područjima – ističu autori izvјeštaјa.
I pored toga što podaci o kretanju zaraznih bolesti ne predstavljaju stvarni broj oboljelih od bolesti koje podliježu obaveznom prijavljivanju, obјašnjavaјu epidemiolozi, ipak se može uočiti trend i dinamika javljanja pojedinih zaraznih bolesti.
– U 2021. godini u Crnoj Gori je registrovano ukupno 125.736 slučajeva obolijevanja od zaraznih bolesti koje podliježu obaveznom prijavljivanju (ne uzimajući u obzir slučajeve obolijevanja od bolesti koje liče na grip (ILI) i akutne respiratorne infekcije (ARI)). Od tog broja ukupno je prijavljeno 2.198 slučajeva obolijevanja od zaraznih bolesti koje nisu kovid-19, a ostali registrovani slučajevi su prijavljeni slučajevi obolijevanja od kovida-19 (123.538) – konstatovano јe u izvјeštaјu.
