/ -

Poljoprivrednici u Malesiji nemaju organizovan plasman proizvoda: Hitno formirati otkupne centre za voće i povrće

Razvoju poljoprivrede u Malesiji najviše bi doprinijelo otvaranje otkupnih centara - smatra 71 odsto čitalaca u anketi „Dana“. Takođe, zalena pijaca za otkup na veliko sigurno bi doprinijela većoj zaradi poljoprivrednika – ocijenilo je 38 odsto čitalaca

U Malesiji hitno treba formirati otkupni centar za voće i povrće ili barem otvoriti zelenu pijacu za trgovinu na veliko, jer bi time poljoprivrednici u opštini Tuzi imali obezbijeđen siguran plasman proizvoda, zaključak je ankete koju je sproveo „Dan“. Svoje viđenje problema koje imaju domaći poljoprivrednici u ovom kraju i predloge za rješavanje, sa nama je podijelilo 45 učesnica ECR poziva – 26 žena i 19 muškaraca, među kojima je trećina iz opštine Tuzi.

Poljoprivreda se u Malesiji ubraja u ključne sektore za ekonomiju mjesta. U ovom kraju, prepoznatom po poljoprivredi sa velikim potencijalom mjere podrške proizvođačima su dobrodošle. Subvencije stižu i sa lokalnog i sa državnog nivoa. Međutim, samo 20,9 odsto naših čitalaca, koji su učestvovali u ovoj anketi, smatra da su poljoprivredne premije koje dobijaju proizvođači adekvatni stimulansi.

Razvoju poljoprivrede u Malesiji najviše bi doprinijelo otvaranje otkupnih centara - smatra 71 odsto građana i građanki. Takođe, zalena pijaca za otkup voća i povrća na veliko sigurno bi doprinijela većoj zaradi poljoprivrednika – ocijenilo je 38 odsto čitalaca.

Ekonomska kriza praćena značajnim poskupljenjem stočne hrane i mineralnog đubriva na svjetskoj berzi, dodatni je udar i na standard domaćih poljorivrednih proizvođača. Poljoprivrednici kažu da su nekada od jedne sezone zarade bile takve da su mogli kupiti bilo koju poljoprivrednu mašinu, a danas je to nemoguća misija. Samo oni veći proizvođači mogu da ih kupe i to na kredit, sa svim subvencijama i pomoći koju dobijaju.

Milić: Opštinske subvencije do mene ne stižu

Poljoprivrednik Milovan Milić iz Podhuma kaže da je jedino rješenje da se pomogne poljoprivrednicima otkup viška robe. On je istakao da domaća roba nije ništa zaštićenija od uvozne.

– Cijene su sada visoke i ne znam kako ćemo se uklopiti. Sada je sve pod strahom kakva će biti sezona. Ne znam se ko koliku količinu sadi. Neke firme su podijelile sjemenski krompir i nekome je zagarantovan otkup, a većini nije. Što se tiče Opštine Tuzi još nijesam imao ni jedan cent pomoći od njih. Jedino što sam nešto dobijao od ministarstva za sjeme i za neki sistem. Prošle godine sam predao da mi se refundira za neke sisteme. U pitanju je bilo 1.100 eura i nijesu mi refundirali. Nisam ni pomislio da neću dobiti subvencije za ovo. Problem je koliko će biti viška robe, u kojem periodu će biti uvoz koji će nas da guši... – ističe Milić.

Zbog ovakvih prilika, treba edukovati i pružiti pomoć domaćim poljoprivrednicima prilikom apliciranja za mjere podrške, kaže trideset i četiri učesnika ankete.

– Država bi generalno trebalo da promoviše sve poljoprivredne proizvođače iz cijele države, naravno i Malesije. Domaći proizvodi treba da budu dostupni u svim trgovinskim lancima u Crnoj Gori. Ograničiti uvoz iz zemalja okruženja, dozvoliti jedino kako bi se zadovoljila tržištna potreba, i raditi na promociji kvalitete domaćih proizvoda. Suzbiti nekonkurentno tržište, prodaja domaćeg poizvoda treba da bude prioritet, a poljoprivrednici treba da se udruže,pa da zajednički porade na marketingu, odnosno reklamiranju svojih prozvoda – predlažu naši čitaoci.

Jedna od učesnica ankete predlaže da poljoprivrednici organizovano učestvuju na sajmovima, a da nadležni treba da osmisle reklamnu kampanju, recimo vinski put Malesije. Takođe, Opština bi trebalo da organizuje Dan otvorenih vrata za poljoprivrednike i sasluša koje probleme imaju naši poljoprivrednici, a farmeri bi znali da tog dana mogu direktno doći do službenika bez prethodnih najava i čekanja u redovima, za šta oni i nemaju vremena.

Takođe, građani su nepostojanje fabrika i pogona za preradu mesa, mlijeka, voća i povrća prepoznali kao jedan od ključnih problema sa kojim se susreću poljoprivrednici u Malesiji.

Poljoprivrednici kažu da su trenutno glavni otkupljivači trgovački lanci koji nameću cijene i najviše zarađuju.

Mevludin Dizdarević smatra da brojni poljoprivredni proizvođači ne koriste mogućnosti koje im se nude pudem IPARD i MIDAS programa, zbog obimne dokumetacije. Iako se organizuju seminari i obuke za poljoprivrednike, njima je potrebna stručna pomoć prilikom apliciranja. Do s druge strane, potrebno je više praktičnih seminara. Pored toga potrebno je obezbijediti siguran otkup domaćih proizvoda uz obostran interes, a to jecijena. Dakle, potrebna je detaljnija analiza proizvodnje i potrošnje na nivou Crne Gore, kako bi se uvoz mogao ograničiti – kaže Dizdarević za „Dan“.

Na terenu saznajemo da je u najavi skoro otvaranje fabrike čipsa, pa proizvođači krompira računaju na garantovani otkup. Međutim, šta je sa proizvođačima bostana, kupusa i paradajza, koji su „lična karta Malesije“?

Pozivamo nadležne da razmotre predloge naših čitalaca o otvaranju zajedničkog otkupnog centra za Zetu i Malesiju, čime bi troškovi bili podijeljeni između dvije Opštine, a svi proizvođači zadovoljni.

Građanima i građankama koji su se aktivno uključili u rješavanje problema poljoprivrednika u Malesiji kroz popunjavanje upitnika na portalu „Dan“ zahvaljujemo na podršci.

*Tekst je nastao kroz projekat „Crnom Gorom - Përgjatë Malit të Zi“ u okviru programa „Media for All“, koji finansira Vlada Velike Britanije, a sprovodi Britanski savjet sa partnerskim organizacijama BIRN, INTRAC i Thomson fondacijom, koji podržava medije na Zapadnom Balkanu. Prikupljeni sadržaj i izneseni stavovi predstavljaju izričitu odgovornost autora.