Iako je Hajdelberg važio za univerzitet gdje se u njemačkim zemljama najbolje predaju pravne nauke, Ristić je na filozofskom fakultetu imao priliku da sluša predavanja kod mnogih znamenitih naučnika tog doba. Oni možda nijesu svojim političkim i javnim djelovanjem bili savremenicima prepoznatljivi kao Mitermajer ili Gervinus, ali su u naučnom svijetu bili izuzetno uvaženi. Tako je u toku svog boravka bio prijavljen kod uticajnih pravnika Roberta fon Mola i Hajnriha Cepfla. Kod ekonomiste Karla Raua slušao je predavanja o narodnoj ekonomiji, kod istoričara Fridriha Šlosera Istoriju modernog doba, dok je kod pravnika Denerera pohađao kurs o metodologiji prava. Ristić je samo kod dvojice profesora bio prijavljen na po dva predmeta – kod filozofa Eduarda Reta je slušao Istoriju starog svijeta i Istoriju moderne filozofije, dok je kod Hetnera slušao kurseve o istoriji umjetnosti Starog Rima, Grčke i Etrurije, te poseban kurs o poeziji koji je obrađivao Šekspirova djela.
Na ideološko i lično formiranje srpskih pitomaca u inostranstvu, pored drugačijeg političkog sistema i aktuelne političke situacije u državama u kojima su se školovali, značajan pečat dali su i njihovi tadašnji univerzitetski profesori. Primjera radi, Dimitrije Matić, nije krio oduševljenje Mitermajerom u Hajdelbergu ili Mišleom u Berlinu. Jovan Ristić je imao nešto drugačije uzore. Od pomenutih profesora, po sopstvenom priznanju, najveći trag na njegovo formiranje ostavio je Eduard Maksimilijan Ret. Mladi Ristić je sa posebnim oduševljenjem pratio njegova predavanja, a sebe je nazivao njegovim "najoduševljenijim učenikom". Govorio je kako je profesor kod studenata izazivao posebnu glad za znanjem i posvećenost istini. Ristića je posebno oduševljavao Retov "razum, iskustvo i realistični pravac". Pored odnosa profesor-učenik Ristić je sa Retom razvio i lično poznanstvo. Često je, kako sam kaže, imao priliku da se profesoru priključi u dugim šetnjama pored Nekara, vodeći različite razgovore o filozofiji. Takođe je nekoliko puta bio gost u njegovoj kući. Ovo posljednje nije bilo neubičajeno kada je riječ o srpskim studentima u Njemačkoj, jer su i Matić i Ljubomir Nenadović u Berlinu imali priliku da takvo gostoprimstvo uživaju kod Karla Ludviga Mišlea. Da taj odnos jeste bio nešto prisniji, govori i činjenica da je Ristić u nastavku svog boravka u inostranstvu kao blagodejanac, održavao sa Retom prepisku. U njoj je profesora izvještavao o napretku sopstvenog obrazovanja i molio ga za određene savjete. Prepiska je za temu imala i stvari koje su bile lične prirode. Pored dva navedena kursa na koja je Ristić bio prijavljen kod Reta, sasvim sigurno je kolokvijalno prisustvovao i na posebnom koji je nosio naziv ''Prikaz i kritika Hegelijanskog sistema'', na kome je posebno razmatrano Hegelovo djelo "Fenomenologija duha". Tako se Ristić u ozbiljnijoj mjeri susrio sa Hegelom još u Hajdelbergu, prije nego što je, kako Slobodan Jovanović navodi, potpao pod njegov uticaj u Berlinu.
Pored Reta Ristić je imao i veliko poštovanje prema Karlu Fridrihu Rau, te istoričarima Fridrihu Šloseru i Fridrihu Kertumu.[...] Mišljenja pojedinih profesora o Ristiću poznata su iz 1852. godine, kada je Ristić istakao svoju namjeru da u Hajdelbergu dobije zvanje doktora filozofije. Šloser je tada zabilježio da o njemu, na osnovu ličnog poznanstva, može samo pozitivno da se izrazi, Rau je napisao da mu je Ristić bio poznat kao "ambiciozan, obrazovan i predan mladić". Ret je takođe apostrofirao marljivost kao jednu od glavnih Ristićevih osobina. Očigledno je da Ristić među hajdelberškim profesorima nije prošao neopaženo, te da je ostavio dosta pozitivan utisak.
PRIREDIO: MILADIN VELjKOVIĆ
(NASTAVIĆE SE)
