Rezultat montiranog političkog procesa protiv Blagoja Neškovića bio je da je izvršni komitet CK SKJ na svojoj sjednici od 27. novembra 1952. godine odlučio da se Blagoje Nešković isključi iz Saveza komunista Jugoslavije, "zbog prokominformovskog stava." "Blagoje Nešković nije bio pogodna osoba koja bi podržala politiku nacionalnog slabljenja Srbije na uštrb jačanja Jugoslavije. Njegova neslaganja u nacionalnoj politici, negodovanje zbog sprovođenja politike otkupa, zastupanje srpskih nacionalnih interesa i sve veći politički uticaj, kao i neposlušnost, doveli su do razlaza sa Josipom Brozom, čija je politika bila upravo suprotna. Brozu svakako nije mogao više odgovarati takav "neposlušni" saradnik koji bi kočio realizaciju njegove politike, pa je odlučio da ga ukloni sa političke scene, koristeći se navodnim kolebljivim stavom Blagoja Neškovića prema SSSR-u kao adekvatnim izgovorom za taj postupak.

Blagoje Nešković je bio primoran da napusti politički život i posveti se naučnoj karijeri. Godine 1953. se zaposlio u Institutu za sudsku medicinu Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, a 1955, na poziv profesora Ksenofona Šahovića, prelazi na Prvu Internu kliniku Medicinskog fakulteta. Iste godine je položio ispit specijalnosti iz patološke anatomije. U Onkološki institut Medicinskog fakulteta prešao je 1956. godine, a 1958. je položio ispit specijalnosti iz interne medicine. Godine 1972. postaje upravnik Laboratorije za eksperimentalnu onkologiju Medicinskog fakulteta, na kom mjestu ostaje do penzionisanja, 1978. godine. Promovisan je za doktora medicinskih nauka 1964. godine. Komisija koju su činili dr Milutin Nešković, dr Živojin Ignjačev i dr Marija Višnjić Frajnd, ocijenila je njegovu doktorsku disertaciju "Korelacija morfologije i funkcije L ćelija u intermitozi in vitro" kao vrlo koristan doprinos onkologiji.

Doktorska teza je pod istim naslovom štampana 1965. godine. Sažetak doktorske teze dr Blagoja Neškovića, objavio je prestižni svjetski časopis "Priroda" (Nature) u broju od 22. maja 1965. godine pod naslovom: "Uticaj različitih agenasa na razvojne faze L ćelija in vitro", što je bio rijedak slučaj u struci i dodatno govori o naučnoj vrijednosti istraživanja koja je on obavljao. Dr Nešković je u naučnoistraživačkoj djelatnosti radio na problemima raka preko 25 godina. [...]

Njegovo angažovanje i doprinos unaprijedili su onkološku zaštitu i službu u Srbiji, a i u tadašnjoj Jugoslaviji. Uveo je odgovarajuću onkološku doktrinu u onkološkoj zdravstvenoj zaštiti, koja podrazumijeva poštovanje osnovnih onkoloških principa: aktivno se angažovao u radu Društva Srbije za borbu protiv raka, čiji je bio osnivač, u cilju sprovođenja preventivnih mjera ranog otkrivanja i adekvatnog liječenja oboljelih od raka. Tu inicijativu je pokrenuo u novembru 1966. godine, a podršku je dobio od ratnih drugova Jaše Rajtera (Osnivačka skupština je bila održana na Beogradskom sajmu, čiji je direktor bio Rajter) i Tome Devalda [...] U periodu 1970–1971. godine bio je na dužnosti direktora Onkološkog instituta Srbije. Zbog svojih doprinosa nauci, Srpsko ljekarsko društvo predložilo ga je za člana Srpske akademije nauka i umjetnosti, ali nije bio izabran. Godine 1975. Medicinski fakultet ga je angažovao da postdiplomcima predaje Osnovne principe molekularne biologije.

Autor je dvije veoma značajne knjige: "Molekularna biologija tumora" i "Osnovni principi molekularne biologije". Pomenuta djela su se koristila za postdiplomsku nastavu na Medicinskom fakultetu. Knjiga "Molekularna biologija tumora" nagrađena je Oktobarskom nagradom grada Beograda 1983. godine.

Dr Blagoje Nešković je bio predložen za Sedmojulsku nagradu za 1984. godinu "za izuzetan doprinos i ostvarenja u nauci, nastavi i zdravstvu, budući da njegov dosadašnji rad, ostvarenja i rezultati imaju opštepriznatu vrijednost i veoma pozitivnu stručnu, naučnu i društvenu ocjenu." Međutim, tu nagradu nije dobio. Možemo reći da je smrt Josipa Broza Tita uticala i na promjenu stava prema dr Blagoju Neškoviću, koji je pred kraj života počeo da se češće pojavljuje u javnosti.

PRIREDIO:

MILADIN VELjKOVIĆ

(NASTAVIĆE SE)