U tački 3 Naredbe o postavljanju i organizaciji Hrvatskog Ustaškog Nadzornog Stožera, određuje se da štab vodi postojeće ustaške borbene jedinice, formira i izgrađuje nove ustaške jedinice i da se brine oko svih pitanja u vezi sa navedenim. Glavni zadatak štaba odnosio se na izgradnju ustaške političke organizacije, iako je, kako primjećuje Mario Verhas, u prvim danima NDH bilo teško odvojiti politički od vojnog dijela ustaške organizacije.
Upravo radi jasnije razlike između političkog i vojnog dijela ustaškog pokreta, Glavni ustaški stan (GUS) donosi 21. aprila 1941. Odredbu o ustrojstvu Ustaške vojske koja je ubrzo proširena i 10. maja 1941. donijeta pod nazivom Odredba o Ustaškoj vojnici sa potpisom poglavnika Ante Pavelića. Na početku Odredbe naznačeno je da se donosi na osnovu tačke 13 ustaškog Ustava, s ciljem osiguranja tekovina ustaške borbe i hrvatskog narodnog ustanka i zadatkom odbrane NDH.
U tački 1 Odredbe o Ustaškoj vojnici određuje se formiranje posebnih vojno-ustaških jedinica pod nazivom Ustaška vojnica, a koje su dio opšteg ustaškog pokreta. Regrutovanje, obuka i upotreba ustaških jedinica tako se uređuje prema ustaškim propisima i uputstvima. Tačkom 2 Odredbe uređuje se snabdijevanje Ustaške vojnice, koja se sprovodi u sporazumu sa blagajnikom Glavnog ustaškog stana. Istovremeno se obavezuje Ministarstvo domobranstva NDH da osigura Ustaškoj vojnici potrebno snabdijevanje. U tački 3 se određuje organizacija Ustaške vojnice u: rojeve (odjeljenja), vodove, satnije (čete), bojnice (bataljone) i pukovnije (pukove). U tački 4 se navodi da je komandant Ustaške vojnice podređen direktno poglavniku kao vođi cjelokupnog ustaškog pokreta. Tačkom 5 propisano je stvaranje Bojnice GUS-a, koja vrši posebnu službu i obezbjeđenje poglavnika, a njen komandant podređen je direktno komandantu Ustaške vojnice. U tački 6 određuje se uspostavljanje posebnih ustaških oficira čiji će zadatak biti regrutovanje za popunu jedinica Ustaške vojnice, a samo regrutovanje biće vođeno prema ustaškim propisima i u smislu ustaškog ustava. Posljednjom, osmom tačkom daje se zadatak svim ustaškim zvaničnicima i komandantima da rad u jedinicama Ustaške vojnice organizuju u skladu sa radom čitavog ustaškog pokreta.
Poglavnik Ante Pavelić je 24. juna 1941. donio Odredbu o sastavu i djelovanju Ustaškog pokreta.. U opštem dijelu Odredbe djelatnost ustaškog pokreta podijeljena je na tri grane: političko-organizacijsku, Ustašku vojnicu i Ustašku nadzornu službu. U trećem dijelu ("Ustaška Vojnica") definisana je uloga Ustaške vojnice unutar ustaškog pokreta. Za razliku od Odredbe od 10. maja 1941, tada je za najveću stalnu jedinicu Ustaške vojnice određen bataljon – bojna, dok je puk mogao biti ustrojen samo kao privremena jedinica.
Najveća novina bilo je uvođenje Glavnog stožera (štaba) Ustaške vojnice čiji je načelnik u svojstvu komandanta ustaško-vojnih jedinica direktno potčinjen poglavniku, kao vrhovnom komandantu svih ustaških snaga. Tačkom 10, određen je sastav Ustaške vojnice, koju čine: Bojna-bataljon na službi pri poglavniku (dotadašnja Bojna GUS-a), redovne aktivne bojne, pripremne ustaške bojne i rezervne ustaške bojne.
Okružnicom Ministarstva domobranstva od 10. jula 1941. priznaje se služba u Ustaškoj vojnici kao izvršena vojna obaveza u Domobranstvu. Istoga dana Glavni štab Ustaške vojnice donosi akt pod nazivom Dopuna Ustaške djelatne vojnice. U aktu stoji da je "Ustaška djelatna vojnica" naoružana snaga ustaškog pokreta, kao i da je u trenutku izgradnje NDH potrebna kako bi nadoknadila manjak izvršnih organa vlasti, a da bi sama Vojnica mogla ispunjavati postavljene zadatke potrebna je odgovarajuća brojčana snaga.
PRIREDIO: MILADIN VELjKOVIĆ
(NASTAVIĆE SE)
